سورة القصص
Al-Qasas
The Stories
meccan . 88 Ayahs
بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَـٰنِ ٱلرَّحِيمِ
28:1
طسٓمٓ
Translation: ฏอ ซีน มีม
28:2
تِلْكَ ءَايَـٰتُ ٱلْكِتَـٰبِ ٱلْمُبِينِ
Translation: เหล่านี้คือโองการทั้งหลายแห่งคัมภีร์อันชัดแจ้ง(1)
Comment: (1)คือโองการแห่งอัลกุรอานที่ชัดแจ้งในเรื่องของปาฏิหาริย์ และบทบัญญัติต่าง ๆ
28:3
نَتْلُوا۟ عَلَيْكَ مِن نَّبَإِ مُوسَىٰ وَفِرْعَوْنَ بِٱلْحَقِّ لِقَوْمٍۢ يُؤْمِنُونَ
Translation: เราจะอ่าน(2) แก่เจ้า บางส่วนแห่งเรื่องราวของมูซาและฟิรอานว์ด้วยความจริง(3) เพื่อหมู่ชนผู้ศรัทธา(4)
Comment: (2)โดยผ่านทางญิบรีลในเรื่องที่สำคัญ ๆ
Comment: (3)โดยปราศจากความเท็จ และข้อสงสัยใด ๆ ทั้งสิ้น
Comment: (4)คือหมู่ชนศรัทธาต่ออัลกุรอาน ซึ่งพวกเขาได้รับประโยชน์
28:4
إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِى ٱلْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًۭا يَسْتَضْعِفُ طَآئِفَةًۭ مِّنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَآءَهُمْ وَيَسْتَحْىِۦ نِسَآءَهُمْ ۚ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلْمُفْسِدِينَ
Translation: แท้จริง ฟิรอาวน์หยิ่งผยองในแผ่นดิน และทำให้ประชาชนนั้นแตกแยกเป็นกลุ่ม ๆ(5) เขาทำให้ชนกลุ่มหนึ่งในพวกเขาอ่อนแอ(6) โดยฆ่าลูกหลานผู้ชายของพวกเขาและไว้ชีวิตเหล่าสตรีของพวกเขา(7) แท้จริงเขาเป็นผู้หนึ่งในหมู่ผู้บ่อนทำลาย
Comment: (5)ในการรับใช้เขา และจงรักภักดีต่อเขา
Comment: (6)คือใช้พวกเขาเป็นทาสและทำให้พวกเขาต่ำต้อย และให้พวกเขาได้ลิ่มรสการลงโทษนานาชนิด พวกเขาในที่นี้หมายถึงลูกหลานของอิสรออีล
Comment: (7)สาเหตุที่ไว้ชีวิตพวกผู้หญิงก็เพื่อเอาไปรับใช้พวกเขาและพวกค็อพท์ นักตัฟซีรอธิบายว่า สาเหตุของการฆ่าเพศชายก็คือฟิรเอาน์ได้ฝันว่าเกิดเพลิงไหม้ใหญ่ที่บัยตุลมักดิส (เยรูซาเล็ม) และได้ลุกลามไปถึงอียิปต์ เพลิงได้เผาผลาญพวกค็อพท์คือพวกฟิรเอาน์แต่ไม่เผาผลาญพวกบนีอิสรออีล เขาได้ถามพวกทำนายโชคชะตาและหมอดู พวกนั้นกล่าวว่า จะมีเด็กชายคนหนึ่งเกิดอยู่ในพวกลูกหลานของอิสรออีล และอำนาจของท่านจะสูญเสียไปด้วยน้ำมือของเขา แล้วความหายนะของท่านจะเกิดขึ้นเพราะเขา ดังนั้นฟิรเอาน์จึงใช้ให้ฆ่าลูกผู้ชายทุกคนจากลูกหลานของบนีอิสรออีล
28:5
وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱسْتُضْعِفُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةًۭ وَنَجْعَلَهُمُ ٱلْوَٰرِثِينَ
Translation: และเราปรารถนาที่จะให้ความโปรดปรานแก่บรรดาผู้ที่อ่อนแอในแผ่นดิน(8) และเราจะทำให้พวกเขาเป็นหัวหน้า(9) และทำให้พวกเขาเป็นผู้รับมรดก(10)
Comment: (8)คือพวกบนีอิสรออีล และเราจะช่วยพวกเขาให้รอดพ้นจากการกดขี่และการข่มแหงของฟิรเอาน์
Comment: (9)คือหัวหน้าในการทำความดี
Comment: (10)คือได้รับมรดกในการมีอำนาจจากฟิรเอาน์และพวกพ้องของเขา
28:6
وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِى ٱلْأَرْضِ وَنُرِىَ فِرْعَوْنَ وَهَـٰمَـٰنَ وَجُنُودَهُمَا مِنْهُم مَّا كَانُوا۟ يَحْذَرُونَ
Translation: และเราได้ให้พวกเขาครอบครองในแผ่นดิน(11) และเราจะให้ฟิรอาวน์และฮามานตลอดจนไพร่พลของเขาทั้งสอง ได้เห็นสิ่งที่พวกเขามีความกลัว(12)
Comment: (11)คือเราจะให้พวกเขาครอบครองอียิปต์และชาม และให้พวกเขามีอิสระในการบริหารประเทศ
Comment: (12)คือจะให้ฟิรเอาน์ ฮามาน และพวกค็อพท์ (ชาวอียิปต์) ได้เห็นสิ่งที่พวกเขากลัวว่าจะสูญสิ้นอำนาจและประสบความหายนะ จากน้ำมือของลูกชายคนหนึ่งจากบนีอิสรออีล
28:7
وَأَوْحَيْنَآ إِلَىٰٓ أُمِّ مُوسَىٰٓ أَنْ أَرْضِعِيهِ ۖ فَإِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقِيهِ فِى ٱلْيَمِّ وَلَا تَخَافِى وَلَا تَحْزَنِىٓ ۖ إِنَّا رَآدُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ ٱلْمُرْسَلِينَ
Translation: และเราได้ดลใจแก่มารดาของมูซา(13) “จงให้นมแก่เขา เมื่อเจ้ากลัวแทนเขาก็จงโยนเขาลงไปในแม่น้ำ(14) และเจ้าอย่าได้กลัวและอย่าได้เศร้าโศก(15) แท้จริงเราจะให้เขากลับไปหาเจ้า และเราจำทำให้เขาเป็นหนึ่งในบรรดาร่อซูล”(15)
Comment: (13)นักตัฟซีรมีความเห็นพ้องกันว่า นางมิได้เป็นนบี แต่ได้มีการส่งมะลักมาพูดกับนางเช่นเดียวกับมาหาชาย 3 คนการพูดของมลาอิกะฮ์กับมนุษย์ที่มิได้เป็นนบีนั้น มลาอิกะฮ์เคยให้สลามแก่อิมรอน อิบนฮุศ็อยน โดยที่เขามิได้เป็นนบี
Comment: (14)คือกลัวฟิรเอาน์แทนเขา ก็จงเอาเขาใส่ในหีบแล้วโยนลงไปแม่น้ำไนล์
Comment: (15)อย่ากลัวว่าเขาจะได้รับอันตราย และอย่าเสียใจในการจากไปของเขา
Comment: (16)แล้วเราจะส่งเขาไปหาฟิรเอาน์ เพื่อช่วยให้บนีอิสรออีลรอดพ้นจากทุกข์ทรมาน
28:8
فَٱلْتَقَطَهُۥٓ ءَالُ فِرْعَوْنَ لِيَكُونَ لَهُمْ عَدُوًّۭا وَحَزَنًا ۗ إِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَـٰمَـٰنَ وَجُنُودَهُمَا كَانُوا۟ خَـٰطِـِٔينَ
Translation: ดังนั้นบริวารของฟิรอาวน์ได้เก็บเขาขึ้นมาเพื่อให้เขากลายเป็นศัตรู และความเศร้าโศกแก่พวกเขา(17) แท้จริงฟิรอาวน์(18) และฮามานและไพร่พลของเขาทั้งสองเป็นพวกที่มีความผิด
Comment: (17)เคราะห์กรรมและความหายนะในบั้นปลาย
Comment: (18)เป็นผู้ฝ่าฝืน เป็นผู้ตั้งภาดี และเป็นผู้กระทำความผิดโดยเจตนา
28:9
وَقَالَتِ ٱمْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍۢ لِّى وَلَكَ ۖ لَا تَقْتُلُوهُ عَسَىٰٓ أَن يَنفَعَنَآ أَوْ نَتَّخِذَهُۥ وَلَدًۭا وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ
Translation: และภริยาของฟิรอาวน์กล่าวว่า “(เขาจะเป็นที่) น่าชื่นชมยินดีแก่ดิฉันและแก่ท่าน(19) อย่าฆ่าเขาเลย บางทีเขาจะเป็นประโยชน์แก่เรา หรือเราจะถือเขาเป็นลูก”(20) และพวกเขาหารู้สึกตัวไม่
Comment: (19)อัฏฏ็อบรีย์กล่าวว่า เมื่อนางกล่าวข้อความนี้แก่ฟิรเอาน์ เขากล่าวตอบว่า ถ้ากับเธอละก้อ ใช่ เท่ากับฉันละก้อ ไม่ !! อิบนุอับบาส กล่าวว่า หากเขากล่าวว่า เป็นที่น่าชื่นชมยินดีกับฉันละก้อ อัลลอฮ์จะทรงให้เขาได้รับฮิดายะฮ์และจะศรัทธา แต่เขาปฏิเสธ
Comment: (20)คือจะเป็นประโยชน์แก่เราเมื่อเขาโตขึ้น หรือถือเขาเป็นลูกเพื่อที่จะเป็นที่ชื่นชมยินดีแก่เรา
28:10
وَأَصْبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسَىٰ فَـٰرِغًا ۖ إِن كَادَتْ لَتُبْدِى بِهِۦ لَوْلَآ أَن رَّبَطْنَا عَلَىٰ قَلْبِهَا لِتَكُونَ مِنَ ٱلْمُؤْمِنِينَ
Translation: และจิตใจของมารดาของมูซาได้คลายความวิตกกังวลลง นางเกือบจะเปิดเผยกับเขาหากเรามิได้ทำให้จิตใจของนางมั่นคง(21) เพื่อที่นางจะเป็นหนึ่งในหมู่ผู้ศรัทธา(22)
Comment: (21)คือดลใจให้นางมีความอดทน
Comment: (22)คือเป็นผู้ที่เชื่อมั่นต่อสัญญาของอัลลอฮ์ ที่จะให้มูซากลับไปหานางในเวลาต่อมา
28:11
وَقَالَتْ لِأُخْتِهِۦ قُصِّيهِ ۖ فَبَصُرَتْ بِهِۦ عَن جُنُبٍۢ وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ
Translation: และนางได้กล่าวแก่พี่สาวของเขา “จงติดตามไปดูเขา” ดังนั้นเธอ (พี่สาวของมูซา) ได้เห็นเขาแต่ไกล โดยที่พวกเขาไม่รู้(23)
Comment: (23)แม่ของมูซาได้กล่าวแก่พี่สาวของมูซา ให้ติดตามดูข่าวคราวของมูซาอย่างใกล้ชิด เธอก็ได้ติดตามไปโดยเดินไปตามชายแม่น้ำจนกระทั่งหีบลอยไปถึงวังของฟิรเอาน์
28:12
۞ وَحَرَّمْنَا عَلَيْهِ ٱلْمَرَاضِعَ مِن قَبْلُ فَقَالَتْ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَىٰٓ أَهْلِ بَيْتٍۢ يَكْفُلُونَهُۥ لَكُمْ وَهُمْ لَهُۥ نَـٰصِحُونَ
Translation: และเราได้ห้ามเขาไว้ก่อนแล้วเรื่องแม่นม(24) ดังนั้นเธอ (พี่สาวของมูซา) กล่าวว่า “ฉันจะชี้แนะชาวบ้านให้แก่พวกท่านเอาไหม?เพื่อคุ้มครองเขาแทนพวกท่าน และพวกเขาเป็นผู้ให้คำแนะนำอย่างดี”(25)
Comment: (24)เราได้ห้ามมูซามิให้รับเต้านมของแม่นมคนใดที่นำมาให้เขาจนกว่าแม่ของเขาจะมาถึง มูซาไม่ยอมดูดนมจากเต้านมของแม่นมหลายคนเป็นเวลาหลายวัน จนกระทั่งชาววังหนักอกหนักใจพากันตระเวนหาแม่นมนอกวัง จวบจนมาพบพี่สาวของมูซา
Comment: (25)คือฉันจะนำไปหาแม่นมที่สามารถเลี้ยงดูเขาได้เป็นอย่างดีเอาไหม? เมื่อแม่มูซาทราบข่าวทางวังต้องการแม่นมนางจึงรีบรุดไปยังวังเพื่อจะได้ชื่นชมลูกชายของนาง ขณะที่นางไปถึงมูซาอยู่ในอ้อมแขนของฟิรเอาน์ ร้องจะกินนม เมื่อได้กลิ่นแม่ของเขาก็ยอมกินนม ฟิรเอาน์จึงถามว่า นางเป็นใครมาจากไหน เพราะมูซาไม่ยอมรับเต้านมใครอื่นนอกจากของนาง นางตอบว่า ฉันเป็นคนที่มีกลิ่นหอมนมก็มีกลิ่นหอม เด็กที่นำมาหาฉันจะต้องกินนมของฉัน เมื่อมูซากินนมอิ่มแล้วนางก็กลับบ้านของนาง วงศ์วานของฟิรเอาน์ก็สบายใจพากันเอาของขวัญนานาชนิดมามอบให้เป็นกำลังใจแก่นาง
28:13
فَرَدَدْنَـٰهُ إِلَىٰٓ أُمِّهِۦ كَىْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ ٱللَّهِ حَقٌّۭ وَلَـٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ
Translation: ดังนั้น เราจึงให้เขากลับไปหามารดาของเขา เพื่อที่จะเป็นที่น่าชื่นชมยินดีแก่นางและนางจะไม่เศร้าโศก(26) และเพื่อนางจะได้รู้ว่า แท้จริงสัญญาของอัลลอฮ์นั้นเป็นจริง แต่ส่วนมากพวกเขาไม่รู้(27)
Comment: (26)เราจึงให้มูซากลับไปหานางอันเป็นการปฏิบัติตามสัญญา เพื่อที่นางจะได้ชื่นชมและดีใจที่ได้พบเขา และไม่เสียใจในการจากไปของเขา
Comment: (27)ที่จะให้เขากลับไปหามารดาของเขา และคุ้มครองเขาให้พ้นจากความชั่วร้ายของฟิรเอาน์
28:14
وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُۥ وَٱسْتَوَىٰٓ ءَاتَيْنَـٰهُ حُكْمًۭا وَعِلْمًۭا ۚ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِى ٱلْمُحْسِنِينَ
Translation: และเมื่อเขาบรรลุความเป็นหนุ่มและเติบโตเต็มที่แล้ว(28) เราได้ให้ความเข้าใจ(29) และความรู้แก่เขา และเช่นนั้นแหละ เราจะตอบแทนแก่บรรดาผู้กระทำความดี
Comment: (28)มุญาฮิดกล่าวว่า ถึงวัย 40 ปีแล้ว ร่างกายสมบูรณ์แข็งแรง มีสติปัญญาและความเที่ยงธรรม
Comment: (29)ในเรื่องของศาสนาพร้อมกับเรื่องของการเป็นนบี
28:15
وَدَخَلَ ٱلْمَدِينَةَ عَلَىٰ حِينِ غَفْلَةٍۢ مِّنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَـٰذَا مِن شِيعَتِهِۦ وَهَـٰذَا مِنْ عَدُوِّهِۦ ۖ فَٱسْتَغَـٰثَهُ ٱلَّذِى مِن شِيعَتِهِۦ عَلَى ٱلَّذِى مِنْ عَدُوِّهِۦ فَوَكَزَهُۥ مُوسَىٰ فَقَضَىٰ عَلَيْهِ ۖ قَالَ هَـٰذَا مِنْ عَمَلِ ٱلشَّيْطَـٰنِ ۖ إِنَّهُۥ عَدُوٌّۭ مُّضِلٌّۭ مُّبِينٌۭ
Translation: และเขา(มูซา) ได้เข้าไปในเมือง ขณะที่ชาวเมืองกำลังพักผ่อน(30) เขาได้เห็นชายสองคนต่อสู้กันอยู่ในนั้น คนหนึ่งมาจากพวกพ้องของเขา(31) และอีกคนหนึ่งมาจากฝ่าย(ที่เป็น) ศัตรูของเขา(32) ดังนั้น คนที่มาจากพวกพ้องของเขาได้ร้องขอความช่วยเหลือ เพื่อให้ปราบฝ่ายที่เป็นศัตรูของเขา มูซาได้ต่อยเขาแล้วได้ฆ่าเขา(33) เขากล่าวว่า “นี่มันเป็นการกระทำของชัยฏอน(34) แท้จริงมันเป็นศัตรูที่ทำให้หลงผิดอย่างแจ้งชัด”
Comment: (30)คือเข้าไปในเวลาบ่าย
Comment: (31)คือชาวอีสรออีล
Comment: (32)เป็นชาวค้อปติกคือพวกฟิรอาวน์
Comment: (33)อัลกุรฏุบีย์กล่าวว่า มูซาทำเช่นนั้นมิได้มีเจตนาจะฆ่าเขา แต่ต้องการผลักเขาออกไป
Comment: (34)ซึ่งมันได้ยั่วโทสะฉัน จนทำให้ฉันต่อยเขา
28:16
قَالَ رَبِّ إِنِّى ظَلَمْتُ نَفْسِى فَٱغْفِرْ لِى فَغَفَرَ لَهُۥٓ ۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلْغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
Translation: เขากล่าวว่า “ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ แท้จริงข้าพระองค์ได้อธรรมต่อตนเอง(35) ดังนั้นขอพระองค์ทรงอภัยให้แก่ข้าพระองค์ด้วย(36) ” แล้วพระองค์ก็ได้อภัยให้เขา แท้จริงพระองค์เป็นผู้ทรงอภัย ผู้ทรงเมตตาเสมอ
Comment: (35)ด้วยการฆ่าชีวิตนี้
Comment: (36)ขอพระองค์ทรงยกโทษให้แก่ข้าพระองค์ด้วย และอย่าได้เอาผิดข้าพระองค์เลย
28:17
قَالَ رَبِّ بِمَآ أَنْعَمْتَ عَلَىَّ فَلَنْ أَكُونَ ظَهِيرًۭا لِّلْمُجْرِمِينَ
Translation: เขาได้กล่าวว่า “ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ การที่พระองค์ได้ทรงโปรดปรานแก่ข้าพระองค์ ข้าพระองค์จะไม่เป็นผู้สนับสนุนผู้กระทำผิดอีกต่อไป”(37)
Comment: (37)คือโปรดปรานให้มีพลังเข้มแข็ง และทรงให้เกียรติแก่ข้าพระองค์ ข้าพระองค์จะไม่สนับสนุนผู้ใดในหมู่ผู้กระทำผิดอีกต่อไปนี้คือสัญญาที่มูซามีต่อพระเจ้าของเขา
28:18
فَأَصْبَحَ فِى ٱلْمَدِينَةِ خَآئِفًۭا يَتَرَقَّبُ فَإِذَا ٱلَّذِى ٱسْتَنصَرَهُۥ بِٱلْأَمْسِ يَسْتَصْرِخُهُۥ ۚ قَالَ لَهُۥ مُوسَىٰٓ إِنَّكَ لَغَوِىٌّۭ مُّبِينٌۭ
Translation: เมื่อเข้ามาอยู่ในเมือง เขากลัวว่าจะเกิดภัยแก่เขา(38) ขณะนั้นผู้ที่เคยขอร้องเขาให้ช่วยเหลือเมื่อวานนี้ กำลังร้องเรียกให้ช่วยเขาอีก(39) มูซาจึงพูดกับเขาว่า “แท้จริงเจ้านั้นเป็นผู้หลงผิดอย่างแน่นอน”(40)
Comment: (38)และคาดว่าจะเกิดเหตุร้าย และกลัวว่าจะได้รับโทษเพราะฆ่าคนตาย
Comment: (39)ชาวอิสรออีลที่เขาได้ช่วยไปวันก่อนนั้น ก็ร้องขอให้ความช่วยเหลือให้ปราบชาวค็อพท์ซึ่งเป็นพวกฟิรเอาน์อีกคนหนึ่ง
Comment: (40)มูซาได้กล่าวแก่เขาว่า เมื่อวันก่อนเจ้าเป็นเหตุให้ข้าต้องฆ่าชายคนหนึ่ง วันนี้เจ้าจะทำให้ข้าต้องลำบากใจอีกอย่างนั้นหรือ ?
28:19
فَلَمَّآ أَنْ أَرَادَ أَن يَبْطِشَ بِٱلَّذِى هُوَ عَدُوٌّۭ لَّهُمَا قَالَ يَـٰمُوسَىٰٓ أَتُرِيدُ أَن تَقْتُلَنِى كَمَا قَتَلْتَ نَفْسًۢا بِٱلْأَمْسِ ۖ إِن تُرِيدُ إِلَّآ أَن تَكُونَ جَبَّارًۭا فِى ٱلْأَرْضِ وَمَا تُرِيدُ أَن تَكُونَ مِنَ ٱلْمُصْلِحِينَ
Translation: เมื่อเขาต้องการที่จะปราบผู้ที่เป็นศัตรูกับเขาทั้งสอง(41) เขากล่าวว่า(42) “โอ้ มูซาเอ๋ย ! ท่านต้องการที่จะฆ่าฉันดั่งที่ท่านได้ฆ่าคนหนึ่งไปแล้วเมื่อวานนี้หรือ ? ท่านไม่ปรารถนาสิ่งใดนอกจากเป็นผู้ก่อกวนทารุณในแผ่นดิน และท่านไม่ปรารถนาที่จะเป็นผู้ปรองดองให้ดีต่อกัน”
Comment: (41)คือเป็นศัตรูกับเขาและชาวอิสรออีล หมายถึงชาวค็อพท์
Comment: (42)คือชาวค็อพท์ได้กล่าวแก่มูซา
28:20
وَجَآءَ رَجُلٌۭ مِّنْ أَقْصَا ٱلْمَدِينَةِ يَسْعَىٰ قَالَ يَـٰمُوسَىٰٓ إِنَّ ٱلْمَلَأَ يَأْتَمِرُونَ بِكَ لِيَقْتُلُوكَ فَٱخْرُجْ إِنِّى لَكَ مِنَ ٱلنَّـٰصِحِينَ
Translation: และชายคนหนึ่ง(43) ได้มาจากชานเมืองอย่างรีบเร่ง เขากล่าวว่า “โอ้มูซาเอ๋ย ! พวกขุนนางชั้นผู้ใหญ่กำลังปรึกษาหารือกันเกี่ยวกับเรื่องของท่าน เพื่อจะฆ่าท่าน ดังนั้น จงออกไปเถิด(44) แท้จริงฉันเป็นผู้หวังดีต่อท่าน”
Comment: (43)เขาเป็นพวกของฟิรเอาน์ แต่เขาเป็นผู้ศรัทธาต่อมูซา
Comment: (44)ก่อนที่พวกเขาจะตามจับท่าน
28:21
فَخَرَجَ مِنْهَا خَآئِفًۭا يَتَرَقَّبُ ۖ قَالَ رَبِّ نَجِّنِى مِنَ ٱلْقَوْمِ ٱلظَّـٰلِمِينَ
Translation: ดังนั้น เขาจึงออกจากเมืองนั้นในสภาพหวาดกลัวว่าจะเกิดภัย(45) เขากล่าวว่า “ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ โปรดช่วยข้าพระองค์ให้รอดพ้นจากหมู่ผู้อธรรม”(46)
Comment: (45)เขาจึงออกเดินทางจากอียิปต์ด้วยกลัวว่าจะถูกจับได้ แล้วเขาหันไปพึ่งอัลลอฮ์ด้วยการวิงวอนขอว่า ไม่มีที่พึ่งอื่นใดนอกจากพระองค์
Comment: (46)ให้รอดพ้นจากพวกปฏิเสธศรัทธา และคุ้มครองเขาให้รอดพ้นจากความชั่วรายของฟิรเอาน์และพวกพ้องของเขา
28:22
وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَآءَ مَدْيَنَ قَالَ عَسَىٰ رَبِّىٓ أَن يَهْدِيَنِى سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ
Translation: และเมื่อเขามุ่งหน้าไปยัง (เมือง) มัดยัน(47) เขากล่าวว่า “หวังว่าพระเจ้าของฉันจะทรงชี้แนะแก่ฉันสู่ทางอันเที่ยงตรง”(48)
Comment: (47)ซึ่งเป็นเมืองของชุอัยบ์ อะลัยฮิสสลาม
Comment: (48)นักตัฟซีรอธิบายว่า เขาออกเดินทางไปด้วยความกลัว ปราศจากเสบียง ระยะทางระหว่างอียิปต์กับมัดยันเป็นระยะทางเดินประมาณ 8 วัน เขาไม่รู้ทิศทางนอกจากหวังพึ่งพระเจ้าของเขา อัลลอฮ์จึงส่งมะลักมาเป็นผู้ชี้ทาง ระหว่างทางเขาได้ใช้ใบไม้เป็นหลัก
28:23
وَلَمَّا وَرَدَ مَآءَ مَدْيَنَ وَجَدَ عَلَيْهِ أُمَّةًۭ مِّنَ ٱلنَّاسِ يَسْقُونَ وَوَجَدَ مِن دُونِهِمُ ٱمْرَأَتَيْنِ تَذُودَانِ ۖ قَالَ مَا خَطْبُكُمَا ۖ قَالَتَا لَا نَسْقِى حَتَّىٰ يُصْدِرَ ٱلرِّعَآءُ ۖ وَأَبُونَا شَيْخٌۭ كَبِيرٌۭ
Translation: และเมื่อเขามาพบบ่อน้ำแห่ง (เมือง) มัดยัน เขาได้พบฝูงชนกลุ่มหนึ่งกำลังตักน้ำ(49) และนอกจากพวกเขาเหล่านั้น เขายังได้พบหญิงสองคนคอยห้าม (ฝูงแกะ)(50) เขา (มูซา) กล่าวถามว่า “เรื่องราวของเธอทั้งสองเป็นมาอย่างไร ?” นางทั้งสองกล่าวว่า “เราไม่สามารถตักน้ำได้ จนกว่าคนเลี้ยงแกะเล่านั้นจะถอยออกไป และบิดาของเราก็เป็นคนแก่มากแล้ว”(52)
Comment: (49)เพื่อสัตว์เลี้ยงของพวกเขา
Comment: (50)คือคอยกันมิให้เข้าใกล้บ่อน้ำ
Comment: (51)ทำไมเธอทั้งสองจึงกันฝูงแกะมิให้เข้าใกล้บ่อน้ำ ? ทำไมจึงไม่ไปตักน้ำกับฝูงชนเหล่านั้น ?
Comment: (52)ตามธรรมดาเราจะไม่รีบร้อนจนกว่าฝูงชนจะออกไปพร้อมกับสัตว์เลี้ยงของพวกเขาเสียก่อน เราไม่มีกำลังที่จะไปเบียดเสียดพวกเหล่านั้น และเราไม่ต้องการไปปะปนกับพวกผู้ชายพ่อของเราอายุมากแล้วไม่สามารถจะมาทำหน้าที่นี้ได้ เราจึงต้องมาทำหน้าที่นี้เสียเอง
28:24
فَسَقَىٰ لَهُمَا ثُمَّ تَوَلَّىٰٓ إِلَى ٱلظِّلِّ فَقَالَ رَبِّ إِنِّى لِمَآ أَنزَلْتَ إِلَىَّ مِنْ خَيْرٍۢ فَقِيرٌۭ
Translation: ดังนั้น เขาจึงตักน้ำให้แก่นางทั้งสองแล้วก็กลับไปพักใต้ร่ม(53) และกล่าวว่า “ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ แท้จริงข้าพระองค์อยากได้ในความดีที่พระองค์ทรงประทานลงมาให้แก่ข้าพระองค์”(54)
Comment: (53)คือเขาได้ตักน้ำให้ฝูงแกะของเธอด้วยความสงสาร
Comment: (54)โอ้พระเจ้าของข้าพระองค์ ความจริงข้าพระองค์อยากได้ความดีจากพระองค์ ข้าพระองค์อยากได้อาหารประทังความหิวโหยของข้าพระองค์ นักตัฟซีรกล่าวว่า มูซาได้ออกเดินทางจากอียิปต์ไปยังเมืองมัดยันด้วยเท้า เป็นเวลา 7 วัน ไม่ได้กินอาหารอื่นใดนอกจากพืชผักที่ขึ้นอยู่ระหว่างทาง เมื่อไปถึงเมืองมัดยันรองเท้าที่สวมใส่มาก็ขาดวิ่น ใช้การไม่ได้
28:25
فَجَآءَتْهُ إِحْدَىٰهُمَا تَمْشِى عَلَى ٱسْتِحْيَآءٍۢ قَالَتْ إِنَّ أَبِى يَدْعُوكَ لِيَجْزِيَكَ أَجْرَ مَا سَقَيْتَ لَنَا ۚ فَلَمَّا جَآءَهُۥ وَقَصَّ عَلَيْهِ ٱلْقَصَصَ قَالَ لَا تَخَفْ ۖ نَجَوْتَ مِنَ ٱلْقَوْمِ ٱلظَّـٰلِمِينَ
Translation: นางคนหนึ่งในสองคนได้มาหาเขา เดินมาอย่างขวยเขิน แล้วกล่าวขึ้นว่า “คุณพ่อของดิฉันขอเชิญท่านไป เพื่อจะตอบแทนค่าแรงแก่ท่านที่ได้ช่วยตักน้ำให้เรา”(56) ครั้นเมื่อเขา (มูซา) ได้มาหาเขา (นบีชุอัยบ์) และได้เล่าเรื่องราวแก่เขา เขากล่าวว่า “ท่านไม่ต้องกลัว ท่านได้หนีพ้นจากหมู่ชนผู้อธรรมแล้ว”(57)
Comment: (55)ครั้นเมื่อเธอทั้งสองกลับไปหาบิดา ก็ได้เล่าเรื่องที่เกิดขึ้นให้บิดาฟัง บิดาของเธอจึงใช้ให้หนึ่งในสองนางไปเรียกเขามา
Comment: (56)อิบนุกะษีรกล่าวว่า สำนวนนี้นับได้ว่าเป็นมารยาทอันดีงาม โดยเธอมิได้กล่าวอย่างตรงไปตรงมาหรืออย่างเปิดเผยเพื่อมิให้เขาเกิดความสงสัย
Comment: (57)คือได้เล่าเรื่องราวและสาเหตุที่เขาต้องหนีกระเจิดกระเจิงมาจากอียิปต์ แล้วชุไอบ์ได้กล่าวกับเขาว่า ท่านอย่าได้กลัวเลย ขณะนี้ท่านอยู่ในเมืองที่ปลอดภัยแล้ว ฟิรเอาน์ไม่มีอำนาจที่จะเอาตัวท่านไปได้
28:26
قَالَتْ إِحْدَىٰهُمَا يَـٰٓأَبَتِ ٱسْتَـْٔجِرْهُ ۖ إِنَّ خَيْرَ مَنِ ٱسْتَـْٔجَرْتَ ٱلْقَوِىُّ ٱلْأَمِينُ
Translation: นางคนหนึ่งในสองคนกล่าวว่า “โอ้ คุณพ่อจ๋า! จ้างเขาไว้ซิ(58) แท้จริงคนดีที่ท่านควรจะจ้างเขาไว้คือ ผู้ที่แข็งแรง ผู้ที่ซื่อสัตย์”(59)
Comment: (58)เพื่อเป็นผู้เลี้ยงดูและให้น้ำฝูงแกะของเรา
Comment: (59)มีรายงานกล่าวว่า ชุไอบ์ได้ถามนางที่ไปตามเขามาว่า เจ้ารู้ได้อย่างไรว่าเขาแข็งแรงและซื่อสัตว์ นางตอบว่า เขายกก้อนหินที่ชาย 10 คนจะยกมันด้วยความลำบาก เมื่อฉันเดินมากับเขา ฉันเดินอยู่ข้างหน้าเขา เขาได้พูดกับฉันว่า ขอให้เขาเดินข้างหน้า และคอยแนะทางให้เขาด้วย เมื่อฉันมาหาเขา เขาได้สอดสายตาและไม่มองมายังฉัน เมื่อชุไอบ์ได้ฟังนางเล่าดังนั้นจึงมีความพอใจที่จะรับเขาเป็นบุตรเขยและแต่งงานให้กับลูกสาวคนหนึ่งของเขา
28:27
قَالَ إِنِّىٓ أُرِيدُ أَنْ أُنكِحَكَ إِحْدَى ٱبْنَتَىَّ هَـٰتَيْنِ عَلَىٰٓ أَن تَأْجُرَنِى ثَمَـٰنِىَ حِجَجٍۢ ۖ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْرًۭا فَمِنْ عِندِكَ ۖ وَمَآ أُرِيدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَيْكَ ۚ سَتَجِدُنِىٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّـٰلِحِينَ
Translation: เขา(ชุอัยบ์) กล่าวว่า “แท้จริง ฉันต้องการที่จะให้ท่านสมรสกับลูกสาวคนหนึ่งในสองคนนี้ โดยท่านจะต้องทำงานให้ฉัน 8 ปี และถ้าท่านทำได้ครบ 10 ปี ก็เป็นความดีที่มาจากท่าน ฉันไม่ต้องการที่จะทำความลำบากให้ท่าน อินชาอัลลอฮ์ท่านจะพบฉันอยู่ในหมู่คนดี”
28:28
قَالَ ذَٰلِكَ بَيْنِى وَبَيْنَكَ ۖ أَيَّمَا ٱلْأَجَلَيْنِ قَضَيْتُ فَلَا عُدْوَٰنَ عَلَىَّ ۖ وَٱللَّهُ عَلَىٰ مَا نَقُولُ وَكِيلٌۭ
Translation: เขา(มูซา) กล่าวว่า “นั่นคือ (ข้อสัญญา) ระหว่างฉันกับท่าน ฉันจะปฏิบัติให้ครบหนึ่งในกำหนดทั้งสอง จะไม่เกิดโทษแก่ฉัน(60) และอัลลอฮ์ทรงเป็นพยานต่อสิ่งที่เรากล่าวเป็นสัญญา”
Comment: (60)และจะไม่เป็นที่ลำบากใจแก่ฉัน
28:29
۞ فَلَمَّا قَضَىٰ مُوسَى ٱلْأَجَلَ وَسَارَ بِأَهْلِهِۦٓ ءَانَسَ مِن جَانِبِ ٱلطُّورِ نَارًۭا قَالَ لِأَهْلِهِ ٱمْكُثُوٓا۟ إِنِّىٓ ءَانَسْتُ نَارًۭا لَّعَلِّىٓ ءَاتِيكُم مِّنْهَا بِخَبَرٍ أَوْ جَذْوَةٍۢ مِّنَ ٱلنَّارِ لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ
Translation: ครั้นเมื่อมูซาปฏิบัติครบกำหนดแล้ว(61) และได้เดินทางไปพร้อมกับครอบครัวของเขา(62) เขาได้มองเห็นไฟลุกอยู่ข้างภูเขาฏูร เขาจึงพูดกับครอบครัวของเขาว่า "จงอยู่ที่นี่ก่อน แท้จริงฉันเห็นไฟ" บางทีฉันจะนำข่าวที่นั่นมาให้พวกท่านหรือเอาดุ่นไฟมาเพื่อพวกท่านจะได้อบอุ่นขึ่้น(63)
Comment: (61)คือกำหนดที่ได้ตกลงกันไว้ อิบนุอับบาสกล่าวว่า ได้ปฏิบัติครบกำหนดที่สมบูรณ์ยิ่ง คือ 10 ปี
Comment: (62)เพื่อไปยังอียิปต์
Comment: (63)นักตัฟซีรอธิบายว่า มันเป็นคืนที่หนาวจัดและพวกเขาก็หลงทางด้วย นอกจากนี้ฝูงแกะที่นำมาด้วยก็แตกกระเจิงไป เพราะลมพายุพัดอย่างหนัก
28:30
فَلَمَّآ أَتَىٰهَا نُودِىَ مِن شَـٰطِئِ ٱلْوَادِ ٱلْأَيْمَنِ فِى ٱلْبُقْعَةِ ٱلْمُبَـٰرَكَةِ مِنَ ٱلشَّجَرَةِ أَن يَـٰمُوسَىٰٓ إِنِّىٓ أَنَا ٱللَّهُ رَبُّ ٱلْعَـٰلَمِينَ
Translation: เมื่อเขาได้มาที่มัน (ไฟ)(64) ได้มีเสียงเรียกจากริมที่ลุ่มทางด้านขวา ในสถานที่ที่มีความจำเริญ ณ ที่ต้นไม้ ว่า “โอ้ มูซาเอ๋ย ! แท้จริงข้าคืออัลลอฮ์พระเจ้าแห่งสากลโลก(65)
Comment: (64)เมื่อเดินทางมาถึงเขาไม่พบไฟ พบแต่แสงสว่า
Comment: (65)คือมีเสียงเรียกว่า ผู้ที่สนทนาอยู่กับเจ้านี้คือข้า อัลลอฮ์ผู้ยิ่งใหญ่ ผู้บริสุทธิ์จากลักษณะที่บกพร่อง พระเจ้าแห่งมนุษย์ ญิน และสิ่งที่ถูกบังเกิดทั้งหมด
28:31
وَأَنْ أَلْقِ عَصَاكَ ۖ فَلَمَّا رَءَاهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَآنٌّۭ وَلَّىٰ مُدْبِرًۭا وَلَمْ يُعَقِّبْ ۚ يَـٰمُوسَىٰٓ أَقْبِلْ وَلَا تَخَفْ ۖ إِنَّكَ مِنَ ٱلْـَٔامِنِينَ
Translation: และจงโยนไม้เท้าของเจ้า” เมื่อเขาเห็นมันเคลื่อนไหวคล้ายกับงู(66) เขาก็ผินหลังกลับและไม่กลับมามองอีก “โอ้มูซาเอ๋ย !จงเข้าไปใกล้เถิดและอย่าหวาดกลัว แท้จริงเจ้าอยู่ในหมู่ผู้ปลอดภัย”(68)
Comment: (66)เมื่อเขาโยนไม้เท้าลงไป มันได้กลายเป็นงู
Comment: (67)เมื่อเขาเห็นมันเคลื่อนไหว ก็วิ่งหนีไป โดยไม่หันหลังกลับมามองดูอีก
Comment: (68)ดังนั้นจึงมีเสียงเรียกให้กลับไปยังที่เก่า และอย่าได้กลัวมันเลย เพราะเจ้าอยู่ในสภาพที่ปลอดภัย มีผู้คุ้มครองอยู่แล้ว
28:32
ٱسْلُكْ يَدَكَ فِى جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضَآءَ مِنْ غَيْرِ سُوٓءٍۢ وَٱضْمُمْ إِلَيْكَ جَنَاحَكَ مِنَ ٱلرَّهْبِ ۖ فَذَٰنِكَ بُرْهَـٰنَانِ مِن رَّبِّكَ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَإِي۟هِۦٓ ۚ إِنَّهُمْ كَانُوا۟ قَوْمًۭا فَـٰسِقِينَ
Translation: จงสอดมือของเจ้าเข้าไปในอกเสื้อของเจ้า มันจะออกมาขาว ปราศจากอันตรายใดๆ (69) และจงเอามือแนบตัวเจ้าไว้เพื่อให้คลายความตกใจ(70) ดังนั้นนั่นคือหลักฐานทั้งสอง(71) จากพระเจ้าของเจ้าไปยังฟิรอาวน์และบุคคลชั้นหัวหน้าของเขา แท้จริงพวกเขาเป็นหมู่ชนผู้ฝ่าฝืน”(72)
Comment: (69)เช่น โรคร้าย และโรคมือด่าง ซึ่งเป็นที่น่ารังเกียจของสังคม
Comment: (70)คือให้เอามือขวาสอดเข้าไปใต้รักแร้ซ้ายโดยให้แนบติดกับหน้าอก จะทำให้คลายความตกใจหรือกลัวจากงูและจากทุกสิ่ง
Comment: (71)คือทั้งสองประการนั้นเป็นหลักฐานอันแจ้งชัด ที่จะยืนยันถึงข้อเท็จจริงของเจ้า
Comment: (72)คือไม่เชื่อฟังและไม่ยอมปฏิบัติตามคำสั่งของเรา
28:33
قَالَ رَبِّ إِنِّى قَتَلْتُ مِنْهُمْ نَفْسًۭا فَأَخَافُ أَن يَقْتُلُونِ
Translation: เขา(มูซา) กล่าวว่า “ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์แท้จริงข้าพระองค์ได้ฆ่าคนหนึ่งจากพวกเขา ดังนั้นข้าพระองค์กลัวว่าพวกเขาจะฆ่าข้าพระองค์"(73)
Comment: (73)ข้าพระองค์ได้ฆ่าชาวอียิปต์ (ค็อพท์) คนหนึ่งซึ่งเป็นวงศ์วานของฟิรเอาน์ ข้าพระองค์กลัวว่าเมื่อข้าพระองค์ไปหาเขาแล้วพวกเขาจะฆ่าข้าพระองค์ ในการนี้มูซาได้ขอให้เพิ่มพลังสนับสนุนจากพระเจ้าของเขา เพื่อจะได้เผชิญหน้ากับฟิรเอาน์ด้วยการแต่งตั้งพี่ชายของเขาให้เป็นมนตรี
28:34
وَأَخِى هَـٰرُونُ هُوَ أَفْصَحُ مِنِّى لِسَانًۭا فَأَرْسِلْهُ مَعِىَ رِدْءًۭا يُصَدِّقُنِىٓ ۖ إِنِّىٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ
Translation: และพี่ชายของข้าพระองค์คือฮารูน เขาพูดจาคล่องแคล่วกว่าข้าพระองค์(74) ดังนั้น ขอได้โปรดส่งเขาเป็นผู้ช่วยร่วมกับข้าพระองค์ด้วยเถิด เพื่อเขาจะได้ยืนยันให้แก่ข้าพระองค์(75) แท้จริงข้าพระองค์กลัวว่าพวกเขาจะปฏิเสธข้าพระองค์”(76)
Comment: (74)เพราะมูซาพูดไม่ชัด ติดอ่าง เนื่องจากอมถ่านไฟขณะที่ยังเป็นเด็กเล็ก
Comment: (75)เพื่อจะได้ชี้แจงพวกเขาแทนข้าพระองค์ ในสิ่งที่ข้าพระองค์จะพูดกับเขาด้วยหลักฐานที่ชัดแจ้ง
Comment: (76)ข้าพระองค์กลัวว่าหากข้าพระองค์ไม่มีผู้ช่วยเหลือ พวกเขาจะปฏิเสธข้าพระองค์ เพราะพวกเขาไม่เข้าใจที่ข้าพระองค์พูด
28:35
قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَـٰنًۭا فَلَا يَصِلُونَ إِلَيْكُمَا ۚ بِـَٔايَـٰتِنَآ أَنتُمَا وَمَنِ ٱتَّبَعَكُمَا ٱلْغَـٰلِبُونَ
Translation: พระองค์ตรัสว่า “เราจะให้เจ้ามีความเข้มแข็งด้วยพี่ชายของเจ้า และเราจะให้เจ้าทั้งสองมีอำนาจ(77) ดังนั้นพวกเขาจะเข้าไม่ถึงเจ้าทั้งสองดอกเพราะสัญญาณต่างๆ ของเรา(78) เจ้าทั้งสองและผู้ตามเจ้าทั้งสองเป็นผู้ชนะ”(79)
Comment: (77)เราจะให้เจ้าทั้งสองมีอำนาจเหนือฟิรเอาน์และพลพรรคของเขา
Comment: (78)คือไม่มีทางจะเข้าไปถึงเพื่อจะทำร้ายเจ้าทั้งสองดอก เพราะเราเป็นผู้สนับสนุนเจ้าทั้งสอง ด้วยสัญญาณต่าง ๆ ของเราที่มหัศจรรย์
Comment: (79)ผลสุดท้ายความสำเร็จจะเป็นของเจ้าทั้งสองและผู้ติดตามเจ้า ทั้งในโลกนี้และปรุโลก และพวกเจ้าจะเป็นผู้ชนะเหนือหมู่ชนผู้ก่ออาชญากรรม
28:36
فَلَمَّا جَآءَهُم مُّوسَىٰ بِـَٔايَـٰتِنَا بَيِّنَـٰتٍۢ قَالُوا۟ مَا هَـٰذَآ إِلَّا سِحْرٌۭ مُّفْتَرًۭى وَمَا سَمِعْنَا بِهَـٰذَا فِىٓ ءَابَآئِنَا ٱلْأَوَّلِينَ
Translation: ดังนั้น เมื่อมูซาได้มาหาพวกเขาพร้อมด้วยสัญญาณทั้งหลายอันชัดแจ้งของเรา(80) พวกเขากล่าวว่า “มันมิใช่อะไรอื่น นอกจากเวทมนตร์ที่ถูกกุขึ้น(81) และเราไม่เคยได้ยินข้อกล่าวอ้างเช่นนี้ในสมัยบรรพบุรุษของเราแต่กาลก่อนเลย”(82)
Comment: (80)ที่บ่งชัดถึงความจริงที่ว่า เขาเป็นร่อซูลมาจากอัลลอฮ์
Comment: (81)สิ่งที่ท่านนำมาเสนอเรา เช่น ไม้เท้าและมือนั้น มันเป็นเวทมนตร์ที่ท่านกุขึ้นด้วยตัวท่านเอง แล้วก็นำเอาไปเกี่ยวพันกับอัลลอฮ์
Comment: (82)เราไม่เคยได้ยินข้อกล่าวอ้างเช่นนี้ คือข้อกล่าวอ้างเกี่ยวกับเรื่องของความเป็นเอกภาพในสมัยบรรพบุรุษของเราในสมัยก่อน ๆ เลย
28:37
وَقَالَ مُوسَىٰ رَبِّىٓ أَعْلَمُ بِمَن جَآءَ بِٱلْهُدَىٰ مِنْ عِندِهِۦ وَمَن تَكُونُ لَهُۥ عَـٰقِبَةُ ٱلدَّارِ ۖ إِنَّهُۥ لَا يُفْلِحُ ٱلظَّـٰلِمُونَ
Translation: และมูซากล่าวว่า “พระเจ้าของฉันทรงรู้ดียิ่งถึงผู้ที่นำเอาแนวทางที่ถูกต้องมาจากพระองค์และผู้ที่บั้นปลายแห่งที่พำนักจะเป็นของเขา แท้จริงพวกอธรรมนั้นจะไม่ประสบความเจริญ”(83)
Comment: (83)สิ่งที่ฉันนำมาให้พวกท่านนั้นเป็นของจริงและเป็นแนวทางที่ถูกต้อง มิใช่เป็นเวทมนตร์คาถา พระเจ้าของฉันทรงรู้ดียิ่งว่าฉันนั้นเป็นผู้ถูกต้องและพวกท่านนั้นเป็นผู้บ่อนทำลาย และพระองค์ทรงรู้ดียิ่งว่า ใครจะได้รับการตอบแทนที่น่าสรรเสริญทั้งในโลกนี้และโลกหน้า ผู้อธรรม และสารเลว และกล่าวเท็จต่ออัลลอฮ์นั้น จะไม่ประสบความสำเร็จและความเจริญเลย
28:38
وَقَالَ فِرْعَوْنُ يَـٰٓأَيُّهَا ٱلْمَلَأُ مَا عَلِمْتُ لَكُم مِّنْ إِلَـٰهٍ غَيْرِى فَأَوْقِدْ لِى يَـٰهَـٰمَـٰنُ عَلَى ٱلطِّينِ فَٱجْعَل لِّى صَرْحًۭا لَّعَلِّىٓ أَطَّلِعُ إِلَىٰٓ إِلَـٰهِ مُوسَىٰ وَإِنِّى لَأَظُنُّهُۥ مِنَ ٱلْكَـٰذِبِينَ
Translation: และฟิรอาวน์กล่าวว่า “โอ้ ปวงบริพารเอ๋ย! ฉันไม่เคยรู้จักพระเจ้าอื่นใดของพวกท่านนอกจากฉัน(84) โอ้ ฮามานเอ๋ย ! จงเผาดินให้ฉันด้วยแล้วสร้างโครงสูงระฟ้า เพื่อที่ฉันจะได้ขึ้นไปดูพระเจ้าของมูซา(85) และแท้จริงฉันคิดว่า เขานั้นอยู่ในหมู่ผู้กล่าวเท็จ”(86)
Comment: (84)อิบนุอับบาสกล่าวว่า ข้อความนี้กับคำกล่าวของเขาที่ว่า “ฉันคือพระเจ้าผู้สูงส่งของพวกท่าน” เป็นระยะเวลา 40 ปี ศัตรูของอัลลอฮ์ผู้นี้กล่าวเท็จ ยิ่งกว่านั้นเขารูดีว่าเขามีพระเจ้าผู้ทรงให้บังเกิดเขาและพลพรรคของเขา
Comment: (85)ซึ่งเขาอ้างว่า พระองค์ทรงส่งเขามาเป็นร่อซูล
Comment: (86)ในข้ออ้างของเขาที่ว่า บนชั้นฟ้ามีพระเจ้า
28:39
وَٱسْتَكْبَرَ هُوَ وَجُنُودُهُۥ فِى ٱلْأَرْضِ بِغَيْرِ ٱلْحَقِّ وَظَنُّوٓا۟ أَنَّهُمْ إِلَيْنَا لَا يُرْجَعُونَ
Translation: และเขา (ฟิรอาวน์) และไพร่พลของเขาได้หยิ่งผยอง ในแผ่นดินโดยอธรรม(87) และพวกเขาคิดว่า แท้จริงพวกเขานั้นจะไม่ถูกนำกลับไปยังเรา(88)
Comment: (87)เพราะไม่ศรัทธาต่อมูซาในแผ่นดินของอียิปต์ ด้วยความอธรรมและโอหัง
Comment: (88)พวกเขาคิดว่าเราไม่มีการฟื้นคืนชีพ ไม่มีการชำระสอบสวน และไม่มีการตอบแทน
28:40
فَأَخَذْنَـٰهُ وَجُنُودَهُۥ فَنَبَذْنَـٰهُمْ فِى ٱلْيَمِّ ۖ فَٱنظُرْ كَيْفَ كَانَ عَـٰقِبَةُ ٱلظَّـٰلِمِينَ
Translation: ดังนั้น เราได้ลงโทษเขาและไพร่พลของเขาเราได้โยนพวกเขาลงไปในทะเล(89) แล้วจงพิจารณาเถิด บั้นปลายของพวกอธรรมเป็นเช่นไร(90)
Comment: (89)เราได้ให้พวกเขาจมน้ำตายหมด ไม่เหลือสักคนเดียว
Comment: (90)มุฮัมมัดจงดูเถิดว่า บั้นปลายของพวกอธรรมเหล่านั้น ซึ่งพวกเขาดื้อดันและหยิ่งผยองอย่างที่สุด จะเป็นเช่นไร ?
28:41
وَجَعَلْنَـٰهُمْ أَئِمَّةًۭ يَدْعُونَ إِلَى ٱلنَّارِ ۖ وَيَوْمَ ٱلْقِيَـٰمَةِ لَا يُنصَرُونَ
Translation: และเราได้ทำให้พวกเขาเป็นหัวหน้า(91) เรียกร้องไปสู่นรกญะฮันนัม และในวันกิยามะฮ์ พวกเขาจะไม่ได้รับความช่วยเหลือ(92)
Comment: (91)คือเป็นผู้นำและหัวหน้าในการปฏิเสธศรัทธา เพื่อให้พวกที่หลงทางปฏิบัติตามพวกเขา
Comment: (92)ให้พ้นจากการลงโทษของเราไปไ
28:42
وَأَتْبَعْنَـٰهُمْ فِى هَـٰذِهِ ٱلدُّنْيَا لَعْنَةًۭ ۖ وَيَوْمَ ٱلْقِيَـٰمَةِ هُم مِّنَ ٱلْمَقْبُوحِينَ
Translation: และเราได้ให้การสาปแช่งตามติดพวกเขาในโลกนี้(93) และในวันกิยามะฮ์พวกเขาจะอยู่ในหมู่ผู้ถูกขับไล่ออกจากความเมตตา
Comment: (93)คือเป็นการสาปแช่งจากอัลลอฮ์ บรรดามลาอิกะฮ์ และบรรดาผู้ศรัทธา
28:43
وَلَقَدْ ءَاتَيْنَا مُوسَى ٱلْكِتَـٰبَ مِنۢ بَعْدِ مَآ أَهْلَكْنَا ٱلْقُرُونَ ٱلْأُولَىٰ بَصَآئِرَ لِلنَّاسِ وَهُدًۭى وَرَحْمَةًۭ لَّعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ
Translation: และโดยแน่นอนเราได้ประทานคัมภีร์แก่มูซา(94) หลังจากที่เราได้ทำลายชนชาติในรุ่นก่อน ๆ(95) เพื่อให้เป็นที่ประจักษ์แจ้งแก่ปวงมนุษย์(96) และเป็นแนวทางที่ถูกต้อง และเป็นความเมตตา หวังว่าพวกเขาจะได้พิจารณาใคร่ครวญ(97)
Comment: (94)คือคัมภีร์เตารอฮ์
Comment: (95)เช่น ชนชาตินูห์ อ๊าด ษะมูด ลูฏ และอื่น ๆ ที่ปฏิเสธไม่ยอมเชื่อบรรดาร่อซูลของพวกเขา
Comment: (96)คือบนีอิสรออีล
Comment: (97)คือเป็นแนวทางที่ถูกต้องเป็นความเมตตาแก่ผู้ศรัทธาต่อคัมภีร์นั้น เพื่อจะให้ได้ยึดถือเป็นบทเรียนและคำสั่งสอน
28:44
وَمَا كُنتَ بِجَانِبِ ٱلْغَرْبِىِّ إِذْ قَضَيْنَآ إِلَىٰ مُوسَى ٱلْأَمْرَ وَمَا كُنتَ مِنَ ٱلشَّـٰهِدِينَ
Translation: และเจ้า (มุฮัมมัด) มิได้ปรากฏอยู่ทางด้านข้างทิศตะวันตก(98) เมื่อเราได้กำหนดกิจการแก่มูซา(99) และเจ้ามิได้ปรากฏอยู่ในหมู่ผู้ร่วมเป็นพยาน(100)
Comment: (98)ซึ่งเป็นสถานที่ที่อัลลอฮ์ ตะอาลา ตรัสกับมูซา
Comment: (99)ขณะที่เราวะฮ์ยุแก่มูซาให้เป็นนบี และเราบัญชาให้เขาไปหาฟิรเอาน์และพวกพ้องของเขา
Comment: (100)คือเจ้ามิได้อยู่ร่วมในที่นั้น แต่อัลลอฮ์ ทรงวะฮ์ยุแก่เจ้า เพื่อเป็นหลักฐานและข้อยืนยันความจริงแก่เจ้า หรือเพื่อแจ้งแก่พวกเขาถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในอดีต ซึ่งเป็นสิ่งพ้นญาณวิสัย
28:45
وَلَـٰكِنَّآ أَنشَأْنَا قُرُونًۭا فَتَطَاوَلَ عَلَيْهِمُ ٱلْعُمُرُ ۚ وَمَا كُنتَ ثَاوِيًۭا فِىٓ أَهْلِ مَدْيَنَ تَتْلُوا۟ عَلَيْهِمْ ءَايَـٰتِنَا وَلَـٰكِنَّا كُنَّا مُرْسِلِينَ
Translation: และแต่ทว่าเราได้บังเกิดอีกหลายศตวรรษ(101) แล้วการมีชีวิตอยู่ก็ยืนยาวแก่พวกเขา(102) และเจ้ามิได้ปรากฏอยู่ร่วมกับกลุ่มชนมัดยัน เพื่อสาธยายโองการทั้งหลายของเราแก่พวกเขา(103) แต่ว่าแท้จริงเราเป็นผู้ส่ง (เจ้ามา)(104)
Comment: (101)คือประชาชาติอีกหลายยุคหลังจากมูซา
Comment: (102)แล้วพวกเขาก็ลืมการรำลึกถึงอัลลอฮ์ พวกเขาได้แก้ไขบิดเบือนข้อบัญญัติต่าง ๆ เราจึงส่งเจ้ามาเพื่อฟื้นฟูเรื่องของศาสนา
Comment: (103)เพื่อเจ้าจะได้รู้ข่าวคราวของมูซาและชุไอบ์ และบุตรสาวทั้งสองของเขา แล้วสาธยายเล่าเรื่องนั้นแก่ชาวมักกะ
Comment: (104)คือเราเป็นผู้ส่งเจ้ามาสู่ชาวมักกะฮ์ และเราได้บอกข่าวนั้นแก่เจ้า มิฉะนั้นแล้วเจ้าจะไม่รู้เรื่องมันเลย
28:46
وَمَا كُنتَ بِجَانِبِ ٱلطُّورِ إِذْ نَادَيْنَا وَلَـٰكِن رَّحْمَةًۭ مِّن رَّبِّكَ لِتُنذِرَ قَوْمًۭا مَّآ أَتَىٰهُم مِّن نَّذِيرٍۢ مِّن قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ
Translation: และเจ้า (มุฮัมมัด) มิได้ปรากฏอยู่ทางด้านข้างของภูเขาฎูร เมื่อเราได้ร้องเรียก(105) แต่มันเป็นความเมตตาจากพระเจ้าของเจ้าเพื่อเจ้าจักได้ตักเตือนกลุ่มชนหนึ่ง ที่มิได้มีผู้ตักเตือนคนใดมายังพวกเขาก่อนหน้าเจ้า(106) หวังว่าพวกเขาจะได้ใคร่ครวญ
Comment: (105)คือร้องเรียกมูซาและสนทนากับเขา
Comment: (106)เจ้ามิได้รู้เห็นสิ่งใดเลยจากข่าวคราวและเรื่องราวของบรรดานบี แต่เราได้วะฮ์ยุแก่เจ้าและได้เล่าแก่เจ้า มันเป็นความเมตตาจากพระเจ้าของเจ้า เพื่อจะได้ตักเตือนกลุ่มชนที่มิได้มีร่อซูลส่งมายังพวกเขาก่อนหน้าเจ้า
28:47
وَلَوْلَآ أَن تُصِيبَهُم مُّصِيبَةٌۢ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ فَيَقُولُوا۟ رَبَّنَا لَوْلَآ أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًۭا فَنَتَّبِعَ ءَايَـٰتِكَ وَنَكُونَ مِنَ ٱلْمُؤْمِنِينَ
Translation: และหากมิใช่เคราะห์กรรมหนึ่งประสบแก่พวกเขา เนื่องด้วยน้ำมือของพวกเขาที่ได้กระทำไว้ก่อน(107) แล้วพวกเขาก็จะพูดขึ้นว่า“ข้าแต่พระเจ้าของเรา เหตุใดพระองค์จึงไม่ส่งร่อซูลคนหนึ่งมายังพวกเรา เพื่อจะได้ปฏิบัติตามโองการทั้งกลายของพระองค์ท่านและเราจะได้อยู่ในหมู่ผู้ศรัทธา”
Comment: (107)คือเมื่อการลงโทษได้ประสบแก่พวกเขา เพราะการปฏิเสธศรัทธาแบะการฝ่าฝืนของพวกเขา
28:48
فَلَمَّا جَآءَهُمُ ٱلْحَقُّ مِنْ عِندِنَا قَالُوا۟ لَوْلَآ أُوتِىَ مِثْلَ مَآ أُوتِىَ مُوسَىٰٓ ۚ أَوَلَمْ يَكْفُرُوا۟ بِمَآ أُوتِىَ مُوسَىٰ مِن قَبْلُ ۖ قَالُوا۟ سِحْرَانِ تَظَـٰهَرَا وَقَالُوٓا۟ إِنَّا بِكُلٍّۢ كَـٰفِرُونَ
Translation: ครั้นเมื่อสัจธรรมจากเราได้มายังพวกเขา(108) พวกเขากล่าวว่า “ทำไมเขา(มุฮัมมัด) จึงมิได้รับเยี่ยงกับที่มูซาได้รับเล่า?” ก็พวกเขามิได้ปฏิเสธสิ่งที่ถูกประทานให้แก่มูซามาก่อนดอกหรือ?(109) พวกเขากล่าวว่า “ทั้งสองคือเวทมนตร์ที่สนับสนุนซึ่งกันและกัน”(110) และว่า “เราเป็นผู้ปฏิเสธทั้งสิ้น”(111)
Comment: (108)คือมุฮัมมัดพร้อมด้วยอัลกุรอานที่เป็นปาฏิหาริย์จากเรา
Comment: (109)คืออัลลอฮ์ ตะอาลา ได้ตรัสตอบพวกเขาว่า ก็มนุษย์ได้ปฏิเสธในสิ่งที่ถูกประทานให้มูซาในโองการที่ชัดแจ้งดอกหรือ
Comment: (110)บรรดาผู้ปฏิเสธศรัทธากล่าวว่า ทั้งคัมภีร์อัตเตารอฮ์และคัมภีร์อัลกุรอานเป็นเวทมนต์ทั้งคู่ ที่ให้การสนับสนุนซึ่งกันและกัน
Comment: (111)คือเราเป็นผู้ปฏิเสธไม่เชื่อถือคัมภีร์ทั้งสอง
28:49
قُلْ فَأْتُوا۟ بِكِتَـٰبٍۢ مِّنْ عِندِ ٱللَّهِ هُوَ أَهْدَىٰ مِنْهُمَآ أَتَّبِعْهُ إِن كُنتُمْ صَـٰدِقِينَ
Translation: จงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด) “ดังนั้น พวกท่านจงนำคัมภีร์สักเล่มหนึ่งจากอัลลอฮ์ที่ถูกต้องเหมาะสมยิ่งกว่าทั้งสอง(112) เพื่อฉันจะได้ปฏิบัติตามมัน หากพวกท่านเป็นผู้สัตย์จริง”(113)
Comment: (112)คือเมื่อพวกท่านปฏิเสธไม่เชื่อคัมภีร์ทั้งสองทั้งๆ ที่มันประมวลไว้ด้วยบทบัญญัติต่างๆ และฮุกุมต่างๆ ตลอดจนจริยธรรมอันดีงามต่าง ๆ
Comment: (113)ว่าคัมภีร์ทั้งสองนั้นเป็นเวทมนตร์
28:50
فَإِن لَّمْ يَسْتَجِيبُوا۟ لَكَ فَٱعْلَمْ أَنَّمَا يَتَّبِعُونَ أَهْوَآءَهُمْ ۚ وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ ٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ بِغَيْرِ هُدًۭى مِّنَ ٱللَّهِ ۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهْدِى ٱلْقَوْمَ ٱلظَّـٰلِمِينَ
Translation: หากพวกเขาไม่ยอมสนองตอบเจ้า(114) ก็พึงรู้เถิดว่า แท้จริงพวกเขาปฏิบัติตามอารมณ์ต่ำของพวกเขาเท่านั้น(115) และผู้ใดเล่าจะหลงผิดยิ่งไปกว่าผู้ปฏิบัติตามอารมณ์ต่ำของเขา โดยปราศจากแนวทางที่ถูกต้องจากอัลลอฮ์แท้จริงอัลลอฮ์จะไม่ทรงชี้แนะทางที่ถูกต้องแก่กลุ่มชนผู้อธรรม
Comment: (114)คือตอบสนองสิ่งที่เจ้าขอร้องจากพวกเขา ให้นำคัมภีร์อื่นจากทั้งสองมา
Comment: (115)โดยปราศจากหลักฐานและข้อยืนยัน
28:51
۞ وَلَقَدْ وَصَّلْنَا لَهُمُ ٱلْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ
Translation: และโดยแน่นอน เราได้ให้พระดำรัส(อัลกุรอาน) สืบต่อเนื่องกันแก่พวกเขา เพื่อพวกเขาจะได้ใคร่ครวญ(116)
Comment: (116)คือมีทั้งสัญญาดีและสัญญาร้าย เรื่องราวและบทเรียน ข้อแนะนำและคำสั่งสอน เพื่อพวกเขาจะได้ใคร่ครวญพิจารณา
28:52
ٱلَّذِينَ ءَاتَيْنَـٰهُمُ ٱلْكِتَـٰبَ مِن قَبْلِهِۦ هُم بِهِۦ يُؤْمِنُونَ
Translation: บรรดาผู้ที่เราประทานคัมภีร์แก่พวกเขามาก่อนมัน (อัลกุรอาน)(117) พวกเขาศรัทธาในมัน (อัลกุรอาน)
Comment: (117)คือบรรดาผู้ศรัทธาชาวอะฮ์ลุลกิตาบ ที่เราได้ประทานคัมภีร์อัตเตารอฮ์และอัลอินญีลแก่พวกเขา ก่อนหน้าอัลกุรอาน
28:53
وَإِذَا يُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ قَالُوٓا۟ ءَامَنَّا بِهِۦٓ إِنَّهُ ٱلْحَقُّ مِن رَّبِّنَآ إِنَّا كُنَّا مِن قَبْلِهِۦ مُسْلِمِينَ
Translation: และเมื่อ (อัลกุรอาน) ได้ถูกอ่านแก่พวกเขา พวกเขากล่าวว่า “เราศรัทธาในมัน แท้จริงมันคือสัจธรรมมาจากพระเจ้าของเรา แท้จริงเราเป็นผู้นอบน้อมมาก่อนนี้”(118)
Comment: (118)ก่อนหน้าที่อัลกุรอานถูกประทานลงมา พวกเราเป็นผู้ให้ความเป็นเอกภาพแต่อัลลอฮ์ เป็นผู้ยอมจำนนต่อพระบัญชาของพระองค์เป็นผู้ศรัทธาว่ามุฮัมมัดจะถูกส่งมาและอัลกุรอานจะถูกประทานให้เขา
28:54
أُو۟لَـٰٓئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُم مَّرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا۟ وَيَدْرَءُونَ بِٱلْحَسَنَةِ ٱلسَّيِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَـٰهُمْ يُنفِقُونَ
Translation: ชนเหล่านั้นจะได้รับรางวัลของพวกเขาสองครั้ง(119) เนื่องจากเขาได้อดทน(120) และพวกเขาป้องกันความชั่วด้วยความดี(121) และพวกเขาบริจาคสิ่งที่เราได้ให้เป็นเครื่องยังชีพแก่พวกเขา
Comment: (119)เขาเหล่านั้นจะได้รับรางวัลตอบแทน 2 ครั้ง ครั้งหนึ่งในการศรัทธาต่อคัมภีร์ของพวกเขา และอีกครั้งหนึ่งในการศรัทธาของพวกเขาต่ออัลกุรอาน
Comment: (120)เพราะการอดทนของพวกเขาต่อการปฏิบัติตามสัจธรรม และการอดทนของพวกเขาต่อการถูกทำร้ายในหนทางของอัลลอฮ์ตัวอย่าง เช่น ซัลมาน อัลฟาริซีย์ และอับดุลลอฮ์ อิบนุสลาม
Comment: (121)คือป้องกันคำพูดที่น่าเกลียด เช่น การด่า การประณาม ด้วยคำพูดที่ดี และการอภัย
28:55
وَإِذَا سَمِعُوا۟ ٱللَّغْوَ أَعْرَضُوا۟ عَنْهُ وَقَالُوا۟ لَنَآ أَعْمَـٰلُنَا وَلَكُمْ أَعْمَـٰلُكُمْ سَلَـٰمٌ عَلَيْكُمْ لَا نَبْتَغِى ٱلْجَـٰهِلِينَ
Translation: และเมื่อพวกเขาได้ยินเรื่องไร้สาระ พวกเขาก็ผินหลังออกห้างไปจากมัน(122) และกล่าวว่า “การงานของเราก็จะได้แก่เรา และการงานของพวกท่านก็จะได้แก่พวกท่าน(123) ศานติแด่พวกท่าน(124) เราจะไม่ขอร่วมกับพวกงมงาย”(125)
Comment: (122)เมื่อได้ยินการด่า การประณาม และการกล่าวร้ายจากพวกกุฟฟาร พวกเขาก็จะหันหลังเดินห่างออกไป โดยไม่ได้โต้ตอบแต่ประการใด
Comment: (123)คือเราเดินกันคนละทางแล้ว
Comment: (124)คือเป็นศานติชั่วคราว มิได้หมายถึงการกล่าวทักทาย
Comment: (125)เราจะขอร่วมเป็นเพื่อน และสังสรรค์กับพวกเขา
28:56
إِنَّكَ لَا تَهْدِى مَنْ أَحْبَبْتَ وَلَـٰكِنَّ ٱللَّهَ يَهْدِى مَن يَشَآءُ ۚ وَهُوَ أَعْلَمُ بِٱلْمُهْتَدِينَ
Translation: แท้จริง เจ้าไม่สามารถที่จะชี้แนะทางที่ถูกต้องแก่ผู้ที่เจ้ารักได้(126) แต่อัลลอฮ์ทรงชี้แนะทางที่ถูกต้องแก่ผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์(127) และพระองค์ทรงรู้ดียิ่งถึงผู้ที่อยู่ในแนวทางที่ถูกต้อง
Comment: (126)ถึงแม้เจ้าจะใช้ความพยายามสักปานใดก็ตาม
Comment: (127)แต่ด้วยอนุภาพของพระองค์ พระองค์จะทรงชี้แนะทางที่ถูกต้องแก่ผู้ที่พระองค์ทรงลิขิตแก่เขาแล้ว ฉะนั้นจงมอบหมายการงานของเจ้าต่อพระองค์ เพราะพระองค์ทรงรู้ดียิ่งกว่าใครคือผู้ที่จะได้รับความสุข และใครคือผู้ที่จะได้รับความทุกข์ นักตัฟซีรกล่าวว่าอายะฮ์นี้ถูกประทานลงมาเกี่ยวกับลุงของท่านคือ “อะบูฏอลิบ” ขณะที่ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม เสนอให้เขารับนับถืออิสลามก่อนที่เขาจะสิ้นชีวิต แต่เขาปฏิเสธ
28:57
وَقَالُوٓا۟ إِن نَّتَّبِعِ ٱلْهُدَىٰ مَعَكَ نُتَخَطَّفْ مِنْ أَرْضِنَآ ۚ أَوَلَمْ نُمَكِّن لَّهُمْ حَرَمًا ءَامِنًۭا يُجْبَىٰٓ إِلَيْهِ ثَمَرَٰتُ كُلِّ شَىْءٍۢ رِّزْقًۭا مِّن لَّدُنَّا وَلَـٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ
Translation: และพวกเขากล่าวว่า “หากเราปฏิบัติตามแนวทางที่ถูกต้องร่วมกับท่าน พวกเราจะถูกฉุดกระชากออกจากแผ่นดินของเรา”(128) และเรามิได้ตั้งหลักแหล่งแก่พวกเขาในเขตหวงห้ามอันปลอดภัยดอกหรือ?(129) ซึ่งผลไม้ทุกชนิดถูกนำมายังที่นั้น เป็นเครื่องยังชีพที่มาจากเรา(130) แต่ส่วนมากของพวกเขาไม่รู้
Comment: (128)พวกกุฟฟารกุไรช์กล่าวว่า เรากลัวพวกอาหรับจะฉุดกระชากพวกเราออกจากดินแดนของเรา แล้วก็จะรวมหัวกันเล่นงานพวกเรา
Comment: (129)คือเรามิได้ป้องกันเลือดเนื้อของพวกเขา และทำให้เขตหวงห้ามปลอดภัย ด้วยการให้บ้านเก่าแก่หลังนี้เป็นเขตหวงห้ามดอกหรือ ? ในเมื่อสถานที่แห่งนี้เป็นเขตหวงห้ามปลอดภัยแก่พวกเขาในสภาพที่พวกเขาเป็นผู้ปฏิเสธศรัทธา แล้วมันจะไม่เป็นสถานที่ที่ปลอดภัยแก่พวกเขาในสภาพการเป็นอิสลามของพวกเขาดอกหรือ ?
Comment: (130)ทั้ง ๆ ที่มันเป็นที่ราบลุ่ม ไม่มีการเพาะปลูก
28:58
وَكَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍۭ بَطِرَتْ مَعِيشَتَهَا ۖ فَتِلْكَ مَسَـٰكِنُهُمْ لَمْ تُسْكَن مِّنۢ بَعْدِهِمْ إِلَّا قَلِيلًۭا ۖ وَكُنَّا نَحْنُ ٱلْوَٰرِثِينَ
Translation: และกี่มากน้อยแล้วที่เราได้ทำลายเมืองซึ่งผยองลำพองในความเป็นอยู่ของมัน(131) ดังนั้นนั่นคือที่พำนักของพวกเขา จะไม่มีใครพักอยู่หลังจากพวกเขาเว้นแต่เพียงเล็กน้อย(132) และเราเป็นผู้รับทายาท
Comment: (131)คือพวกเขาไดเนรคุณต่อนิอ์มะฮ์ของอัลลอฮ์ พระองค์ทรงลงโทษพวกเขาและทำลายบ้านเรือนของพวกเขา
Comment: (132)คือพวกเดินทางผ่านไปมา เข้าไปพำนักเพียงชั่วคราว
28:59
وَمَا كَانَ رَبُّكَ مُهْلِكَ ٱلْقُرَىٰ حَتَّىٰ يَبْعَثَ فِىٓ أُمِّهَا رَسُولًۭا يَتْلُوا۟ عَلَيْهِمْ ءَايَـٰتِنَا ۚ وَمَا كُنَّا مُهْلِكِى ٱلْقُرَىٰٓ إِلَّا وَأَهْلُهَا ظَـٰلِمُونَ
Translation: และพระเจ้าของเจ้ามิได้เป็นผู้ทำลายเมืองทั้งหลาย(133) จนกว่าพระองค์จะทรงแต่งตั้งร่อซูลขึ้นในเมืองหลวงนั้น โดยสาธยายโองการทั้งหลายของเราแก่พวกเขา(134) และเรามิได้เป็นผู้ทำลายเมืองทั้งหลาย เว้นแต่ชาวเมืองนั้นเป็นผู้อธรรม(135)
Comment: (133)ที่ปฏิเสธศรัทธา
Comment: (134)เพื่อประกาศเผยแพร่สาส์นของอัลลอฮ์แก่พวกเขา โดยป้องกันข้อแก้ตัวและข้อกล่าวอ้างใด ๆ
Comment: (135)คือชาวเมืองของมันเหมาะสมคู่ควรแก่การถูกทำลาย เพราะพวกเขายืนกรานที่จะปฏิเสธศรัทธา หลักจากที่เราได้ส่งร่อซูลมาให้พวกเขาแล้ว
28:60
وَمَآ أُوتِيتُم مِّن شَىْءٍۢ فَمَتَـٰعُ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا وَزِينَتُهَا ۚ وَمَا عِندَ ٱللَّهِ خَيْرٌۭ وَأَبْقَىٰٓ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ
Translation: และสิ่งใดที่พวกเจ้ามิได้รับนั้น มันเป็นเพียงปัจจัยแห่งชีวิตของโลกนี้ และเป็นเครื่องประดับของมัน(136) แต่ที่อัลลอฮ์นั้นดีกว่าและจีรังกว่า(137) พวกเจ้าไม่ใช้ปัญญาใคร่ครวญดอกหรือ ?
Comment: (136)คือสิ่งที่อัลลอฮ์ทรงประทานให้แก่มนุษย์ เช่น ทรัพย์สมบัติ และความดีต่าง ๆ นั้น มันเป็นเพียงปัจจัยเล็กน้อย ที่พวกเจ้าจะได้ใช้มันในชีวิตนี้เท่านั้น แล้วมันก็จะสูญสลายพินาศไป
Comment: (137)ส่วนที่อัลลอฮ์ทรงจัดเตรียมไว้ให้แก่บ่าวผู้ยำเกรงนั้น เช่น ผลบุญแห่งการตอบแทน และความโปรดปรานที่ยั่งยืนตลอดไปนั้นย่อมดีกว่าและประเสริฐกว่าปัจจัยที่สูญสลายยิ่งนัก
28:61
أَفَمَن وَعَدْنَـٰهُ وَعْدًا حَسَنًۭا فَهُوَ لَـٰقِيهِ كَمَن مَّتَّعْنَـٰهُ مَتَـٰعَ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا ثُمَّ هُوَ يَوْمَ ٱلْقِيَـٰمَةِ مِنَ ٱلْمُحْضَرِينَ
Translation: ดังนั้นผู้ใดที่เราได้ให้สัญญาแก่เขาซึ่งเป็นสัญญาอันดีงาม เขาก็จะเป็นผู้พบมัน(138) จะเหมือนกับผู้ที่เราได้ให้ปัจจัยแก่เขาซึ่งปัจจัยแห่งชีวิตของโลกนี้(139) แล้วในวันกิยามะฮ์เขาจะเป็นผู้หนึ่งในหมู่ผู้ถูกนำมาอยู่ต่อหน้ากระนั้นหรือ ?(140)
Comment: (138)คือผู้ใดที่เราสัญญากับเขาว่า จะได้รับการตอบแทนด้วยสวนสวรรค์อย่างแน่นอน และเขาจะพำนักอยู่อย่างเป็นสุขตลอดเวลา เขาก็จะได้รับการตอบแทนโดยมิต้องสงสัย เพราะอัลลอฮ์นั้นจะไม่ทรงผิดสัญญา
Comment: (139)คือผู้ที่มีชีวิตอยู่ในโลกนี้ด้วยปัจจัยยังชีพที่สูญสลาย มีความกังวล หนักอกหนักใจเมื่อเขาสูญเสียมันไปก็จะเศร้าโศกเสียใจ
Comment: (140)เพื่อได้รับการลงโทษ บุคคลสองประเภทดังกล่าวจะเท่าเทียมกันหรือ ?
28:62
وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ فَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَآءِىَ ٱلَّذِينَ كُنتُمْ تَزْعُمُونَ
Translation: และ (จงรำลึกถึง) วันที่พระองค์ทรงเรียกพวกเขาแล้วตรัสว่า “ไหนเล่าเหล่าภาคีของข้าที่พวกเจ้ากล่าวอ้าง”(141)
Comment: (141)คือไหนเล่าพระเจ้าที่เป็นรูปปั้นหรือเจว็ด ที่พวกเจ้าเคารพบูชาอื่นจากข้า และพวกเจ้าอ้างว่าพวกมันจะช่วยเหลือพวกเจ้าได้
28:63
قَالَ ٱلَّذِينَ حَقَّ عَلَيْهِمُ ٱلْقَوْلُ رَبَّنَا هَـٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَغْوَيْنَآ أَغْوَيْنَـٰهُمْ كَمَا غَوَيْنَا ۖ تَبَرَّأْنَآ إِلَيْكَ ۖ مَا كَانُوٓا۟ إِيَّانَا يَعْبُدُونَ
Translation: บรรดาผู้ที่พระดำรัสคู่ควรแก่พวกเขา(142) กล่าวว่า “ข้าแต่พระเข้าของเรา เหล่านี้คือบรรดาผู้ที่เราทำให้หลงผิด เราได้ทำให้พวกเขาหลงผิดเช่นเดียวกับที่เราได้หลงผิดเอง(143) เราขอปลีกตัวออกแด่พระองค์ และพวกเขามิได้เคารพภักดีต่อเราจริง ๆ ดอก”(144)
Comment: (142)คือบรรดาหัวหน้าพวกเขาซึ่งการลงโทษจะเกิดขึ้นแก่พวกเขา เพราะการหลงผิดของพวกเขา
Comment: (143)คือเรามิได้บังคับให้พวกเขาหลงผิดปฏิบัติตามเรา แต่ด้วยการกระซิบกระซาบและการหลอกลวงให้เห็นผิดเป็นชอบ
Comment: (144)แต่พวกเขาเคารพภักดีความใคร่และตัณหาของพวกเขาเองต่างหาก
28:64
وَقِيلَ ٱدْعُوا۟ شُرَكَآءَكُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا۟ لَهُمْ وَرَأَوُا۟ ٱلْعَذَابَ ۚ لَوْ أَنَّهُمْ كَانُوا۟ يَهْتَدُونَ
Translation: และจะมีเสียงกล่าวว่า “จงเรียกร้องภาคีของพวกเจ้า”(145) พวกเขาก็ร้องเรียกพวกมัน แต่พวกมันไม่ขารับพวกเขา และเมื่อพวกเขาได้เห็นการลงโทษ พวกเขาก็คาดหวังว่าหากพวกเขาได้อยู่ในแนวทางที่ถูกต้อง
Comment: (145)มีเสียงกล่าวแก่พวกกุฟฟารว่า จงเรียกร้องขอความช่วยเหลือจากพระเจ้าของพวกเจ้า ซึ่งพวกเจ้าได้เคารพสักการะมันเพื่อช่วยพวกเจ้าให้พ้นจากการลงโทษของอัลลอฮ์ซิ !
28:65
وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ فَيَقُولُ مَاذَآ أَجَبْتُمُ ٱلْمُرْسَلِينَ
Translation: และวันที่พระองค์ทรงเรียกพวกเขาแล้วตรัสว่า “พวกเจ้าโต้ตอบแก่บรรดาร่อซูลว่าอย่างไร ?”(146)
Comment: (146)คือพวกเจ้าศรัทธาต่อพวกเขาหรือปฏิเสธศรัทธา
28:66
فَعَمِيَتْ عَلَيْهِمُ ٱلْأَنۢبَآءُ يَوْمَئِذٍۢ فَهُمْ لَا يَتَسَآءَلُونَ
Translation: ดังนั้น ข้อแก้ตัวได้ทำให้พวกเขามืดมนในวันนั้น ฉะนั้น พวกเขาจึงไม่ไต่ถามซึ่งกันและกัน(147)
Comment: (147)คือหลักฐานและข้อแก้ตัวไม่เป็นที่ปรากฏ พวกเขาจึงชะงักงัน ไม่รู้ว่าจะหาคำตอบใด ๆ มาแก้ตัวได้
28:67
فَأَمَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَـٰلِحًۭا فَعَسَىٰٓ أَن يَكُونَ مِنَ ٱلْمُفْلِحِينَ
Translation: ส่วนผู้ลุแก่โทษ(148) และศรัทธา และประกอบความดี บางทีเขาจะอยู่ในหมู่ผู้บรรลุความสำเร็จ
Comment: (148)คือกลับเนื้อกลับตัวจากการชิริกและกุฟร์
28:68
وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَا يَشَآءُ وَيَخْتَارُ ۗ مَا كَانَ لَهُمُ ٱلْخِيَرَةُ ۚ سُبْحَـٰنَ ٱللَّهِ وَتَعَـٰلَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ
Translation: และพระเจ้าของเจ้าทรงสร้างสิ่งที่พระองค์ทรงประสงค์และทรงเลือก(149) สำหรับพวกเขาไม่มีสิทธิ์ในการเลือก(150) มหาบริสุทธิ์ยิ่งแด่อัลลอฮ์และพระองค์ทรงสูงส่งจากสิ่งที่พวกเขาตั้งภาคี(151)
Comment: (149)ไม่มีผู้ใดคัดค้านพระองค์ได้ มุกอติลกล่าวว่า อายะฮ์นี้ถูกประทานลงมาสำหรับ “อัลวะลีด อิบนุลมุฆีเราะฮ์” เมื่อเขากล่าวว่า หากอัลกุรอานถูกประทานลงมาแก่ชายผู้ยิ่งใหญ่คนหนึ่งในสองหมู่บ้านนี้
Comment: (150)แต่การเลือกและความประสงค์เป็นสิทธิของอัลลอฮ์องค์เดียว
Comment: (151)ไม่มีผู้ใดจะเป็นคู่แข่งในอำนาจของพระองค์ หรือจะเป็นภาคีกับพระองค์ในการเลือก และในการบริหารของพระองค์
28:69
وَرَبُّكَ يَعْلَمُ مَا تُكِنُّ صُدُورُهُمْ وَمَا يُعْلِنُونَ
Translation: และพระเจ้าของเจ้านั้น ทรงรอบรู้สิ่งที่หัวอกของพวกเขาปกปิดอยู่ และสิ่งที่พวกเขาเปิดเผย(152)
Comment: (152)เช่นการปฏิเสธศรัทธา การเป็นศัตรูกับท่านร่อซูลและบรรดามุอ์มิน คำพูดที่เปิดเผยคือคำพูดเยาะเย้ยท่านร่อซูล เช่น อัลลอฮ์มิได้ประทานอัลวะฮ์ยูแก่ผู้ใด เว้นแต่แก่เด็กกำพร้าของอะบีฎอลิบกระนั้นหรือ !
28:70
وَهُوَ ٱللَّهُ لَآ إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ لَهُ ٱلْحَمْدُ فِى ٱلْأُولَىٰ وَٱلْـَٔاخِرَةِ ۖ وَلَهُ ٱلْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
Translation: และพระองค์คืออัลลอฮ์ไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากพระองค์ สำหรับพระองค์เท่านั้นบรรดาการสรรเสริญในโลกหน้า(153) และการชี้ขาดนั้นเป็นสิทธิของพระองค์เท่านั้น และยังพระองค์เท่านั้นพวกเจ้าจะถูกนำกลับ(154)
Comment: (153)เพราะพระองค์ทรงมี เพื่อที่จะตอบแทนแก่ผู้ที่ปฏิบัติงานทุกคนด้วยผลงานของเขาบุญคุณต่อปวงบ่าว ด้วยความโปรดปรานทั้งหลายทั้งในโลกนี้และโลกหน้า
Comment: (154)เพื่อที่จะตอบแทนแก่ผู้ที่ปฏิบัติงานทุกคนด้วยผลงานของเขา
28:71
قُلْ أَرَءَيْتُمْ إِن جَعَلَ ٱللَّهُ عَلَيْكُمُ ٱلَّيْلَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ ٱلْقِيَـٰمَةِ مَنْ إِلَـٰهٌ غَيْرُ ٱللَّهِ يَأْتِيكُم بِضِيَآءٍ ۖ أَفَلَا تَسْمَعُونَ
Translation: จงกล่าวเถิด(มุฮัมมัด)(155) พวกท่านเห็นแล้วมิใช่หรือ หากอัลลอฮ์ทรงทำให้กลางคืนมีอยู่ตลอดไปแก่พวกท่านจนถึงวันกิยามะฮ์ พระเจ้าองค์ใดเล่าอื่นจากอัลลอฮ์ที่จะนำแสงสว่าง(156) มาให้แก่พวกท่าน พวกท่านไม่รับฟังบ้างหรือ ?(157)
Comment: (155)จงกล่าวแก่พวกดื้อรั้นชาวมักกะฮ์
Comment: (156)ที่พวกเข้าใช้ทำประโยชน์จากมัน ในการดำรงชีวิตของพวกเจ้า
Comment: (157)เพื่อทำความเข้าใจแล้วนำไปเป็นหลักฐานยืนยันถึงความเป็นเอกะของอัลลอฮ์ ตะอาลา บ้างหรือ ?
28:72
قُلْ أَرَءَيْتُمْ إِن جَعَلَ ٱللَّهُ عَلَيْكُمُ ٱلنَّهَارَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ ٱلْقِيَـٰمَةِ مَنْ إِلَـٰهٌ غَيْرُ ٱللَّهِ يَأْتِيكُم بِلَيْلٍۢ تَسْكُنُونَ فِيهِ ۖ أَفَلَا تُبْصِرُونَ
Translation: จงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด) พวกท่านเห็นแล้วมิใช่หรือ หากอัลลอฮ์ทรงทำให้กลางวันมีอยู่ตลอดไปแก่พวกท่านจนถึงวันกิยามะฮ์ พระเจ้าองค์ใดเล่าอื่นจากอัลลอฮ์ที่จะนำกลางคืนมาให้พวกท่าน เพื่อพวกท่านจะได้พักผ่อนในเวลานั้น พวกท่านไม่พิจารณาไตร่ตรองดูบ้างหรือ ?(158)
Comment: (158)เพื่อพวกเจ้าไม่พิจารณาดูบ้างดอกหรือในความผิดและความหลงทาง ที่พวกเจ้ากำลังงมงายอยู่
28:73
وَمِن رَّحْمَتِهِۦ جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيْلَ وَٱلنَّهَارَ لِتَسْكُنُوا۟ فِيهِ وَلِتَبْتَغُوا۟ مِن فَضْلِهِۦ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
Translation: และเพราะความเมตตาของพระองค์ พระองค์ทรงทำให้มีกลางคืนและกลางวัน(159) เพื่อพวกเจ้าจะได้พักผ่อนในเวลานั้น และเพื่อพวกเจ้าจะได้แสวงหาจากความโปรดปรานของพระองค์(160) และเพื่อพวกเจ้าจะได้ขอบคุณ(161)
Comment: (159)อันเนื่องมาจากเดชานุภาพของพระองค์ และความเมตตาของพระองค์ที่มีต่อปวงบ่าว พระองค์ทรงทำให้กลางคืนและกลางวันหมุนเวียนโคจรอย่างเที่ยงตรงและมีประสิทธิภาพ
Comment: (160)คือหลักจากได้พักผ่อนแล้ว พวกเจ้าจะได้แสวงหาริซกีในการยังชีพในเวลากลางวัน
Comment: (161)ขอบคุณพระเจ้าของพวกเจ้าที่ได้ประทานนิอ์มะฮ์อันใหญ่หลวงเหลือคณานับ คือนิอ์มะฮ์แห่งกลางคืนและกลางวัน
28:74
وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ فَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَآءِىَ ٱلَّذِينَ كُنتُمْ تَزْعُمُونَ
Translation: และ(จงรำลึกถึง) วันที่พระองค์ทรงเรียกพวกเขาแล้วตรัสว่า “ไหนเล่าเหล่าภาคีของข้า ที่พวกเจ้ากล่าวอ้าง”
28:75
وَنَزَعْنَا مِن كُلِّ أُمَّةٍۢ شَهِيدًۭا فَقُلْنَا هَاتُوا۟ بُرْهَـٰنَكُمْ فَعَلِمُوٓا۟ أَنَّ ٱلْحَقَّ لِلَّهِ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا۟ يَفْتَرُونَ
Translation: และเราได้เอาพยานออกมาจากทุกๆ ประชาชาติ(162) แล้วเราได้กล่าวว่า “จงนำหลักฐานของพวกเจ้ามา”(163) ดังนั้นพวกเขาจึงรู้ว่า แท้จริงสัจธรรมนั้นเป็นของอัลลอฮ์(164) และสิ่งที่พวกเขาได้กุขึ้นนั้นได้สูญหายไปจากพวกเขา
Comment: (162)คือนบีของพวกเขาเพื่อเป็นพยานแก่เขาถึงผลงานของพวกเขา
Comment: (163)เพื่อยืนยันถึงสิ่งที่พวกเจ้ายึดมั่นอยู่ ในการปฏิเสธศรัทธาของพวกเจ้า
Comment: (164)และบรรดาร่อซูลของพวกเขา และว่าไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากอัลลอฮ์
28:76
۞ إِنَّ قَـٰرُونَ كَانَ مِن قَوْمِ مُوسَىٰ فَبَغَىٰ عَلَيْهِمْ ۖ وَءَاتَيْنَـٰهُ مِنَ ٱلْكُنُوزِ مَآ إِنَّ مَفَاتِحَهُۥ لَتَنُوٓأُ بِٱلْعُصْبَةِ أُو۟لِى ٱلْقُوَّةِ إِذْ قَالَ لَهُۥ قَوْمُهُۥ لَا تَفْرَحْ ۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلْفَرِحِينَ
Translation: แท้จริงกอรูนมาจากพวกพ้องของมูซา(165) เขาได้กดขี่ต่อพวกเขา และเราได้ประทานทรัพย์สมบัติมากมายแก่เขา จนกระทั่งลูกกุญแจทั้งหลายของมันนั้น เมื่อคนแข็งแรงกลุ่มหนึ่งยกแบกด้วยความยากลำบาก(166) เมื่อพวกพ้องของเขากล่าวแก่เขาว่า”อย่าได้หยิ่งผยอง เพราะแท้จริงอัลลอฮ์ไม่ทรงโปรดบรรดาผู้หยิ่งผยอง”(167)
Comment: (165)อิบนุอับบาสกล่าวว่า กอรูนเป็นลูกของลุงมูซา
Comment: (166)เนื่องจากความมากมายและความหนักของลูกกุญแจ ทำให้ชายฉกรรจ์กลุ่มหนึ่งแบกหามมันด้วยความลำบากนอกจากนั้นยังมีขุมทรัพย์และทรัพย์สมบัติอีกมากมาย อายะฮ์นี้ได้วาดภาพถึงการที่กอรูนมีทรัพย์สมบัติมากมายเหลือคณานับ
Comment: (167)ที่ไม่ขอบคุณอัลลอฮ์ในความโปรดปรานของพระองค์ และหยิ่งผยองด้วยทรัพย์สมบัติของตนต่อปวงบ่าวของอัลลอฮ์
28:77
وَٱبْتَغِ فِيمَآ ءَاتَىٰكَ ٱللَّهُ ٱلدَّارَ ٱلْـَٔاخِرَةَ ۖ وَلَا تَنسَ نَصِيبَكَ مِنَ ٱلدُّنْيَا ۖ وَأَحْسِن كَمَآ أَحْسَنَ ٱللَّهُ إِلَيْكَ ۖ وَلَا تَبْغِ ٱلْفَسَادَ فِى ٱلْأَرْضِ ۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلْمُفْسِدِينَ
Translation: และจงแสวงหาสิ่งที่อัลลอฮ์ได้ประทานแก่เจ้าเพื่อปรโลก(168) และอย่าลืมส่วนของเจ้าแห่งโลกนี้(169) และจงทำความดี(170) เสมือนกับที่อัลลอฮ์ได้ทรงทำความดีแก่เจ้า และอย่าแสวงหาความเสียหายในแผ่นดิน(171) แท้จริง อัลลอฮ์ไม่ทรงโปรดบรรดาผู้บ่อนทำลาย
Comment: (168)คือทรัพย์สมบัติ โดยหวังความโปรดปรานจากอัลลอฮ์ ทั้งนี้ด้วยการทำความดีต่าง ๆ และการบริจาคด้วยความจงรักภักดี
Comment: (169)และอย่าให้ส่วนได้ของเจ้าสูญเสียไปจากดุนยาของเจ้า ในการแสวงหาผลประโยชน์โดยทางฮะล้าล (เป็นที่อนุมัติ)
Comment: (170)ต่อบ่าวของอัลลอฮ์
Comment: (171)ด้วยทรัพย์สมบัตินี้ในทางที่ผิดและทำร้ายเพื่อนมนุษย์ หรือก่อความเสียหายในแผ่นดิน
28:78
قَالَ إِنَّمَآ أُوتِيتُهُۥ عَلَىٰ عِلْمٍ عِندِىٓ ۚ أَوَلَمْ يَعْلَمْ أَنَّ ٱللَّهَ قَدْ أَهْلَكَ مِن قَبْلِهِۦ مِنَ ٱلْقُرُونِ مَنْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُ قُوَّةًۭ وَأَكْثَرُ جَمْعًۭا ۚ وَلَا يُسْـَٔلُ عَن ذُنُوبِهِمُ ٱلْمُجْرِمُونَ
Translation: เขา(กอรูน) กล่าวว่า “ฉันได้รับมันเพราะความรู้ของฉัน”(172) ก็เขา (กอรูน) ไม่รู้ดอกหรือว่า แน่นอน อัลลอฮ์ได้ทรงทำลายผู้ที่มีพลังยิ่งกว่าและมีพรรคพวกมากกว่า ก่อนหน้าเขาในศตวรรษก่อน ๆ(173) และบรรดาผู้กระทำความผิดจะไม่ถูกสอบถามเกี่ยวกับความผิดต่าง ๆ ของพวกเขาดอกหรือ ?(174)
Comment: (172)คือฉันได้รับทรัพย์สมบัติเหล่านี้เพราะความรู้ในแนวทางหากินของฉันต่างหาก หากมิใช่ความพอพระทัยของอัลลอฮ์แก่ฉันและความรู้ของพระองค์ต่อความดีและความเหมาะสมของฉันแล้ว พระองค์จะไม่ทรงประทานทรัพย์สมบัติเหล่านี้แก่ฉันดอก ?
Comment: (173)อัลบัยฎอวีย์กล่าวว่า ในอายะฮ์นี้เป็นการแสดงความฉงน และประณามต่อความโป้ปดหลอกลวงของเขา ถึงการมีอำนาจและการมีทรัพย์สมบัติอันมากมายของเขา ทั้ง ๆ ที่เขารู้ดีเช่นนั้น เพราะเขาได้อ่านคัมภีร์อัตเตารอฮ์ และได้ยินได้ฟังจากนักประวัติศาสตร์
Comment: (174)อัลลอฮ์มิทรงประสงค์ที่จะถามถึงความผิดของพวกเขาและจำนวนของมัน เพราะพระองค์ทรงรอบรู้ทุกสิ่งทุกอย่างการลงโทษของพระองค์ต่อพวกเขาไม่จำเป็นต้องถามพวกเขา เมื่อการลงโทษเป็นที่เหมาะสมแก่พวกเขาแล้ว พระองค์ก็จะทรงทำลายล้างพวกเขาอย่างกะทันหัน
28:79
فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوْمِهِۦ فِى زِينَتِهِۦ ۖ قَالَ ٱلَّذِينَ يُرِيدُونَ ٱلْحَيَوٰةَ ٱلدُّنْيَا يَـٰلَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَآ أُوتِىَ قَـٰرُونُ إِنَّهُۥ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٍۢ
Translation: ดังนั้น เขาได้ออกไปหาพวกพ้องของเขาด้วยเครื่องประดับอย่างโอ่งอ่างของเขา(175) บรรดาผู้ปรารถนาชีวิตแห่งโลกนี้ กล่าวว่า “โอ้ หากเราไม่มีเช่นที่กอรูนได้ถูกประทานมา แท้จริงเขาเป็นผู้มีโชควาสนายิ่งใหญ่จริง ๆ”
Comment: (175)คือออกไปสวนสนามเพียบพร้อมด้วยบริวารที่ตกแต่งอย่างแพรวพราวด้วยทองและไหม
Comment: (176)คือผู้ที่มีศรัทธาอ่อนแอ
28:80
وَقَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُوا۟ ٱلْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوَابُ ٱللَّهِ خَيْرٌۭ لِّمَنْ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَـٰلِحًۭا وَلَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ٱلصَّـٰبِرُونَ
Translation: และบรรดาผู้ได้รับความรู้(177) กล่าวว่า “ความวิบัติแด่พวกท่าน ! ผลบุญแห่งอัลลอฮ์นั้นดีกว่าแก่ผู้ศรัทธาและกระทำความดีและไม่มีผู้ใดได้รับมันนอกจากบรรดาผู้อดทนเท่านั้น”(178)
Comment: (177)คือผู้ที่มีสติปัญญา มีความรู้ความเข้าใจ และยึดมั่นในแนวทางที่ถูกต้องและเที่ยงธรรม
Comment: (178)คือตำแหน่งนี้หรือการตอบแทนนี้ จะไม่มีใครได้รับปรโลก นอกจากบรรดาผู้อดทนปฏิบัติตามพระบัญชาของอัลลอฮ์
28:81
فَخَسَفْنَا بِهِۦ وَبِدَارِهِ ٱلْأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُۥ مِن فِئَةٍۢ يَنصُرُونَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلْمُنتَصِرِينَ
Translation: ดังนั้น เราจึงให้ธรณีสูบเขาและเคหะสถานของเขา สำหรับเขาไม่มีผู้ใดจะช่วยเหลือเขาได้นอกจากอัลลอฮ์(179) และเขาก็มิใช่เป็นผู้ช่วยเหลือตนเองได้(180)
Comment: (179)ไม่มีผู้ใดในหมู่พวกพ้องของเขาจะช่วยปกป้องเขา ให้พ้นจากการลงโทษของอัลลอฮ์ได้
Comment: (180)คือเขาจะอยู่ในหมู่ผู้ประสบความหายนะ
28:82
وَأَصْبَحَ ٱلَّذِينَ تَمَنَّوْا۟ مَكَانَهُۥ بِٱلْأَمْسِ يَقُولُونَ وَيْكَأَنَّ ٱللَّهَ يَبْسُطُ ٱلرِّزْقَ لِمَن يَشَآءُ مِنْ عِبَادِهِۦ وَيَقْدِرُ ۖ لَوْلَآ أَن مَّنَّ ٱللَّهُ عَلَيْنَا لَخَسَفَ بِنَا ۖ وَيْكَأَنَّهُۥ لَا يُفْلِحُ ٱلْكَـٰفِرُونَ
Translation: และบรรดาผู้อยากมีฐานะเยี่ยงเขาเมื่อวานนี้ จะกล่าวในวันพรุ่งนี้ว่า “พึงทราบเถิด!(181) เป็นที่แน่นอนว่าอัลลอฮ์นั้นทรงให้กว้างขวางและทรงให้คับแคบซึ่งเครื่องยังชีพแก่ผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์จากปวงบ่าวของพระองค์(182) หากมิใช่อัลลอฮ์ทรงโปรดปรานแก่เรา แน่นอนพระองค์ก็จะทรงให้ (ธรณี) สูบเราลงไป(183) พึงทราบเถิด! แท้จริงบรรดาผู้ปฏิเสธศรัทธาจะไม่ประสบชัยชนะ”
Comment: (181)คือ หลังจากที่พวกเขาได้เห็นธรณีสูบกอรูน และพวกพ้องของเขาไปแล้ว
Comment: (182)พวกเขากล่าวออกมาด้วยความเสียใจถึงความอยากมีฐานะเยี่ยงกอรูนว่า อัลลอฮ์ทรงให้ริซกีอย่างกว้างขวางแก่ผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์ และด้วยฮิกมะฮ์ของพระองค์ มิใช่การยกย่องให้เกียรติเขา และทรงให้ริซกีคับแคบแก่ผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์ ด้วยฮิกมะฮ์และลิขิตของพระองค์ อันเป็นการทดสอบ มิใช่เป็นการเหยียดหยามดูถูกเขา
Comment: (183)หากมิใช่อัลลอฮ์ ทรงสงสารเรา ให้เรามีความศรัทธาและให้ความเมตตาแก่เรา รวมทั้งไม่ให้สิ่งที่เราอยากได้แก่เราแล้ว จุดจบของเราก็อาจจะเป็นเช่นเดียวกับกอรูนเป็นแน่ !
28:83
تِلْكَ ٱلدَّارُ ٱلْـَٔاخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوًّۭا فِى ٱلْأَرْضِ وَلَا فَسَادًۭا ۚ وَٱلْعَـٰقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ
Translation: นั่นคือที่พำนักแห่งปรโลก เราได้เตรียมมันไว้สำหรับบรรดาผู้ที่ไม่ปรารถนาหยิ่งผยองในแผ่นดิน และไม่ก่อการเสียหาย และบั้นปลายย่อมเป็นของบรรดาผู้ยำเกรง(184)
Comment: (184)คือที่พำนักอันมีเกียรติยิ่งที่ท่านได้ยินข่าวคราวของมันนั้น เราเตรียมไว้สำหรับบรรดาผู้ยำเกรง ที่ไม่ประสงค์จะแสดงความหยิ่งผยองไม่อธรรม ไม่ทำร้ายผู้อื่น ฯลฯ ในโลกนี้
28:84
مَن جَآءَ بِٱلْحَسَنَةِ فَلَهُۥ خَيْرٌۭ مِّنْهَا ۖ وَمَن جَآءَ بِٱلسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَى ٱلَّذِينَ عَمِلُوا۟ ٱلسَّيِّـَٔاتِ إِلَّا مَا كَانُوا۟ يَعْمَلُونَ
Translation: ผู้ใดนำเอาความดีมา เขาก็จะได้รับความดียิ่งกว่า และผู้ใดนำความชั่วมา บรรดาผู้กระทำความชั่วทั้งหลายนั้นจะไม่ถูกตอบแทน นอกจากที่พวกเขาได้กระทำไว้(185)
Comment: (185)และนี่คือความโปรดปรานของอัลลอฮ์ที่มีต่อปวงบ่าวของพระองค์ คือพระองค์ทรงเพิ่มพูนความดีหลายเท่า ให้แก่ผู้กระทำความดส่วนผู้กระทำความชั่วนั้นจะถูกตอบแทนเท่าที่เขาได้กระทำไว้ี
28:85
إِنَّ ٱلَّذِى فَرَضَ عَلَيْكَ ٱلْقُرْءَانَ لَرَآدُّكَ إِلَىٰ مَعَادٍۢ ۚ قُل رَّبِّىٓ أَعْلَمُ مَن جَآءَ بِٱلْهُدَىٰ وَمَنْ هُوَ فِى ضَلَـٰلٍۢ مُّبِينٍۢ
Translation: แท้จริง พระผู้ทรงประทานอัลกุรอานให้แก่เจ้า แน่นอน ย่อมทรงนำเจ้ากลับสู่ถิ่นเดิน(186) จงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด)(187) “พระเจ้าของฉันทรงรู้ดียิ่งกว่า ผู้ใดอยู่ในแนวทางที่ถูกต้องและผู้ใดอยู่ในการหลงผิดที่ชัดแจ้ง”(188)
Comment: (186)คือจะให้กลับคืนสู่นครมักกะฮ์ เช่นเดียวกับที่ให้เขาออกมาจากมัน อันนี้เป็นสัญญาจากอัลลอฮ์ ด้วยการพิชิตนครมักกะฮ์ และการกลับคืนสู่มัน หลังจากที่ได้อพยพออกไป
Comment: (187)คือให้กล่าวแก่พวกมุชริกีนเหล่านั้น
Comment: (188)พระองค์ผู้ทรงรอบรู้ดียิ่งกว่า ใครคือคนดีอยู่ในแนวทางแห่งสัจธรรม และใครคือคนหลงผิด พระองค์จะทรงตอบแทนแก่ทุกคนด้วยผลงานของเขา
28:86
وَمَا كُنتَ تَرْجُوٓا۟ أَن يُلْقَىٰٓ إِلَيْكَ ٱلْكِتَـٰبُ إِلَّا رَحْمَةًۭ مِّن رَّبِّكَ ۖ فَلَا تَكُونَنَّ ظَهِيرًۭا لِّلْكَـٰفِرِينَ
Translation: และเจ้ามิได้หวังมาก่อนเลยว่า คัมภีร์นี้จะถูกประทานให้แก่เจ้า(189) เว้นแต่ว่ามันเป็นความเมตตาจากพระเจ้าของเจ้า(190) ดังนั้น เจ้าอย่าเป็นผู้สนับสนุนแก่บรรดาผู้ปฏิเสธศรัทธาเลย(191)
Comment: (189)คือมิได้หวังว่าจะเป็นนบี
Comment: (190)และเป็นการเมตตาแก่ปวงบ่าวด้วยการส่งเจ้ามาเป็นผู้ประกาศเผยแพร่
Comment: (191)คืออย่าสนับสนุนในเรื่องศาสนาของพวกเขา หรือช่วยเหลือพวกเขาในทางที่หลงผิด ด้วยการเอาอกเอาใจ แต่จงได้แย้งพวกเขา นักตัฟซีรกล่าวว่า พวกมุชริกูนได้เรียกร้องท่านร่อซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ไปสู่ศาสนาของพวกเขา จึงถูกใช้ให้ระมัดระวังจากพวกเขา และให้ตอบโต้ด้วยข้อเท็จจริง การสนทนาในอายะฮ์นี้และอื่นจากนี้ สำหรับท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม แต่จุดมุ่งหมายคลุมไปถึงประชาชาติของท่านทั้งหมด คือไม่ให้สนับสนุนและไม่ให้เห็นพ้องกับบรรดาผู้ปฏิเสธศรัทธา
28:87
وَلَا يَصُدُّنَّكَ عَنْ ءَايَـٰتِ ٱللَّهِ بَعْدَ إِذْ أُنزِلَتْ إِلَيْكَ ۖ وَٱدْعُ إِلَىٰ رَبِّكَ ۖ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلْمُشْرِكِينَ
Translation: และอย่าให้พวกเขาหันเหเจ้าจากโองการทั้งหลายของอัลลอฮ์หลังจากที่มันได้ถูกประทานลงมาแก่เจ้า และจงเชิญชวนไปสู่พระเจ้าของเจ้าและอย่าอยู่ในหมู่ผู้ตั้งภาคี(192)
Comment: (192)อย่าไปให้ความสนใจและอย่าไปฟังคำพูดของพวกมุชริกีน มิฉะนั้นแล้วจะทำให้เจ้าหันเหจากการปฏิบัติตามสิ่งที่อัลลอฮ์ทรงประทานให้แก่เจ้า คือโองการทั้งหลายอันชัดแจ้ง แล้วจงเรียกร้องเชิญชวนมนุษย์ไปสู่ความเป็นเอกภาพ และอิบาดะฮ์ต่อพระองค์และอย่าได้เห็นคล้อยตามกิเลสของพวกเขา เพราะว่าผู้ใดที่พอใจต่อแนวทาวของพวกเขา ก็จะอยู่ในจำพวกเขา
28:88
وَلَا تَدْعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَـٰهًا ءَاخَرَ ۘ لَآ إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ كُلُّ شَىْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُۥ ۚ لَهُ ٱلْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
Translation: และอย่าวิงวอนขอต่อพระเจ้าอื่นคู่เคียงกับอัลลอฮ์ไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากพระองค์ทุกสิ่งย่อมพินาศนอกจากพระพักตร์ของพระองค์(193)การชี้ขาดเป็นสิทธิของพระองค์เท่านั้น และพระองค์เท่านั้นพวกเราจะถูกนำกลับไป
Comment: (193)คือทุกสิ่งย่อมพินาศ แต่ซาต ของพระองค์อันศักดิ์สิทธิ์คงเหลืออยู่ ที่กล่าวถึง พระพักตร์ ในอายะฮ์นี้และในซูเราะฮ์อัรเราะฮ์มาน หมายถึง ซาต ของอัลลอฮ์ ตะอาลา อิบนุกะษีรกล่าวว่า อันนี้เป็นการแจ้งให้ทราบว่า อัลลอฮ์ ตะอาลา นั้นเป็นผู้ทรงคงอยู่ตลอดไปผู้ทรงมีชีวิตอยู่ตลอดกาล ผู้ทรงบริหารกิจการทั้งหลาย สิ่งที่ถูกบังเกิดทั้งหลายย่อมตายไป แต่พระองค์ไม่ตาย